Łyszczec wiechowaty – Gypsophila paniculata L.

Informacje ogólne

Nazwa gatunku: łyszczec wiechowaty (Gypsophila paniculata L.)
Okres kwitnienia: czerwiec-wrzesień; pożytek pełni lata
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne
Gleba: sucha, piaszczysta, lekka

Często bywa tak, że jedna roślina odpowiada bardziej pszczołom, inna motylom, a jeszcze inna chrząszczom. Są jednak takie rośliny, które oblegane są stale i niezmiennie przez dziesiątki różnych gatunków owadów. U mnie takimi roślinami są lebiodka pospolita i właśnie łyszczec wiechowaty. Gromady wszelkich owadów krążą, siadają, zrywają się i tak nieustannie trwa taniec nad tym roślinami. Przysiadając przy tych roślinach należy się mocno skupić, bo wzrok cały czas ściąga nowa obserwacja.

Galeria muszych ślicznotek

Muchówki bywają również zapylaczami, należy oddać im ten honor 🙂 *(fot. YT Dzikie Pszczoły)*

Charakterystyka

Łyszczec wiechowaty, zwany również gipsówką, jest rośliną wieloletnią należącą do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Z pewnością warto zaznaczyć, że ta bylina znajduje się pod ścisłą ochroną. A jej pozycja na czerwonej liście w kategorii „zagrożone” związana jest z utratą siedlisk, związaną z zalesianiem ugorów i nieużytków. Jej naturalne stanowiska to świetliste lasy, wydmy śródlądowe i słoneczne zbocza.

Dostęp do niżej położonych zasobów wody w glebie zapewnia długi i gruby palowy korzeń. Pokrój rośliny osiąga do 90 cm wysokości, ale w przypadku tej rośliny trzeba pamiętać też o szerokości i kulistej formie, jaką przyjmuje. Łodyga jest wzniesiona, naga, a czasem pokładająca się, mocno rozgałęziająca się. Roślina nie posiada pędów płonnych, czyli takich, które są nastawione wyłącznie na fotosyntezę i gromadzenie składników odżywczych. Oznacza to również, że taki płonny pęd nie posiada kwiatów, a następnie owoców i nasion.

A więc łyszczec wiechowaty na każdym pędzie wytwarza kwiaty, których może być na jednej roślinie nawet do 1000 sztuk. Liście wyrastają naprzeciwlegle, zrośnięte nasadami, równowąskie, lancetowate. Kwiatostany u łyszczca są wiechowate na bardzo cienkich gałązkach. Kwiaty bardzo drobne, w kolorze białym lub kremowym wyrastają na cienkich szypułkach. Średnica kwiatu nie przekracza 5 milimetrów, kwiaty promieniste z pręcikami dłuższymi nić płatki korony.

Alert! Odmiany ogrodowe

W sprzedaży są często oferowane odmiany łyszczca z kwiatami pełnymi, dlatego tradycyjnie trzeba zwrócić uwagę, jaką odmianę nabywamy. Tylko te o kwiatach pojedynczych będą wspierały owady.

Bylina ta doskonale się wpasuje w rabaty sucholubne czy w skalniaki. Sprawia wrażenie nieco pustynnej rośliny i prezentuje się bardzo ciekawie.

Biegacz pustynny

Anna Cwener w książce Rośliny kserotermiczne podaje, że łyszczec wiechowaty należy do grupy biegaczy stepowych. Są to rośliny, które dzięki temu, że ich fragment lub cała nadziemna część rośliny odłamują się, za sprawą siły wiatru przemieszczają się i rozsiewają swoje nasiona. Biegacze pustynne dzięki przybraniu kulistego i ażurowego kształtu są w stanie bardzo sprawnie przemierzać duże odległości. W Polsce nie są pod tym względem kłopotliwe, ale w Stanach Zjednoczonych czy w Australii mogą być silnie ekspansywne, a dodatkowo odnotowano, że połączone rośliny z rodzaju solanka potrafiły przykryć całe miasteczko nawet na kilka metrów wysokości.

Literatura: