Pięciornik wyprostowany – Potentilla recta L.

Informacje ogólne

Nazwa gatunku: pięciornik wyprostowany (Potentilla recta L.)
Okres kwitnienia: czerwiec-sierpień; pożytek pełni lata
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne
Gleba: piaszczysta, kamienista, żwirowa

Rodzaj pięciornik (Potentilla L.) w Polsce to aż 30 gatunków roślin, w Europie 75. Są to rośliny, na których często możemy spotkać dzikich zapylaczy, w tym również dzikie pszczoły. W Polsce z rodzimych gatunków źródłem pokarmu dla pszczół będą: p. kurze ziele, p. srebrny, p. siwy, jednak bezkonkurencyjne pozostają w tym zestawieniu pięciornik rozłogowy i pięciornik wiosenny. Dostarczają one pyłku kilkudziesięciu gatunkom pszczół dzikich. Pszczoły, które odwiedzają pięciorniki są głownie z rodzajów pszczolinka, pseudosmuklik, smuklik.

Charakterystyka

Pięciornik wyprostowany jest byliną należącą do rodziny różowatych (Rosaceae). Informacje, które zdobyłam na temat siedlisk, w których występuje, pokrywają się dokładnie z miejscami, w których go spotkałam. Było to na piaszczystym zboczu porośniętym także żmijowcami i pyleńcami. Można go również spotkać w miejscach ruderalnych, a także na skałach.

Ponieważ spotkałam tę roślinę na północy, jest to najprawdopodobniej gatunek zawleczony, gdyż mniej więcej w połowie Polski przypada jego północna granica występowania. Warto dodać, że gatunek znajdują się na polskiej czerwonej liście, otrzymał tam kategorię bliski zagrożenia.

Występuje w kilku odmianach, ja miałam okazję spotkać dwie, różniły się głównie kolorystyką płatków jedne były „żółtkowożółte”, a drugie „siarkowożółte” 🙂 Cóż za cudne określenia.

Pokrój rośliny sięga do 70 cm wysokości. Łodyga jest wzniesiona, w górnej części się rozgałęzia. Pokryta włoskami i szczecinkami. Liście również są ozdobą rośliny, są dłoniaste, duże, listków jest 5 do 7, przy czym te górne mają ich tylko 3. Listki wzorem łodygi są owłosione, krawędź ząbkowana, kształt podługowaty. Z zakończenia kłącza wyrasta pęd, zaś na nim luźno kwiaty. Pięciopłatkowe, sercowo wcięte na szczycie, z licznymi pręcikami i słupkami, średnica kwiatu – 1,5 cm.

Pięciornik wyprostowany dobrze się nadaje na większe skalniaki.

Kamilowi Bandurowiczowi dziękuję za podpowiedź przy oznaczaniu jednego z pięciorników.