Podsumowanie roku 2023

Koniec roku to dobry czas, by podsumować naszą aktywność w roku 2023. W mijającym już roku opublikowaliśmy 57 artykułów, na bieżąco rozbudowywaliśmy również informacje zawarte w głównym menu. 2023 był dość intensywny, ponieważ oprócz działalności popularyzatorskiej na łamach Dzikich zapylaczy, uczestniczyliśmy także w wielu ciekawych przedsięwzięciach.

Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego

Wiosnę zaczęliśmy projektem realizowanym dla Zespołu Parków Krajobrazowych. Alicja, Joanna i Kasia poprowadziły wykłady o tematyce dotyczącej dzikich pszczół, a także w ramach tego przedsięwzięcia opublikowały broszurę pod redakcją naukową dr. Jacka Wendzonki zatytułowaną „Barwny świat pszczół dziko żyjących”.

Jednym z punktów programu były także warsztaty terenowe. Pierwszy z nich odbył się na murawach kserotermicznych w Owczarach. W tamtejszym Muzeum Łąki przedstawiona została prezentacja dotycząca podstawowego rozpoznawania dzikich pszczół. Uzbrojeni w wiedzę ruszyliśmy szukać dzikich pszczół w terenie. Chociaż pierwszego dnia warsztatów pogoda nie dopisywała, to przyroda nie zawiodła nas i mieliśmy okazję oglądać m.in. trzmiela nabitego na kolec przez dzierzbę, śpiące w kwiatach pszczoły czy też gniazdo murarki nakamionki Hoplitis anthocopoides założone na głazie. Gatunki zaobserwowane w Owczarach: pszczolinka ruda Andrena fulva, pszczolinka niebieskawa Andrena cineraria, pszczolinka piaskowa Andrena nigroaenea, pszczolinka napiaskowa Andrena vaga, pszczolinka pospolita Andrena flavipes, pszczolinka wierzbowo-lucernowa Andrena ovulata, pszczolinka brunetka Andrena pilipes, murarka ogrodowa Osmia bicornis, nęczyn lepiarkowiec Sphecodes albilabris, koczownica lucernówka Nomada fucata, koczownica wierzbowo-pięciornikowa Nomada bifasciata, zadrzechnia fioletowa Xylocopa violacea, porobnica wiosenna Anthophora plumipes, porobnica jasnotowa Anthophora retusa, kornutka Eucera sp., brzęczka porobnicówka Melecta albifrons, trzmiel zmienny Bombus humilis, trzmiel ogrodowy Bombus hortorum, trzmiel kamiennik Bombus lapidarius, trzmiel leśny Bombus pratorum, trzmiel rudy Bombus pascuorum, trzmielec czarny Bombus rupestris, trzmielec ziemny Bombus vestalis, trzmiel ziemny/gajowy Bombus terrestris/lucorum. Atmosfera warsztatów była świetna, za co serdecznie dziękujemy wszystkich uczestnikom.

Drugiego dnia pogoda była bardziej przyjazna i dla nas, i dla pszczół. Poczyniliśmy wiele obserwacji. Warsztaty odbyły się w kilku lokalizacjach na terenie Parku Krajobrazowego Łuku Mużakowa. Oczywiście również zostały poprzedzone wstępną prezentacją, jednak tym razem odbyła się ona w plenerze. Podczas warsztatów zaobserwowane zostały następujące gatunki: murarka muszlówka Osmia aurulenta, pszczolinka ruda Andrena fulva, porobnica wiosenna Anthophora plumipes, porobnica czerwcowa Anthophora aestivalis, pszczolinka niebieskawa Andrena cineraria, pszczolinka wierzbowo-lucernowa Andrena ovatula, pszczolinka czerwonoczarna Andrena labiata, pszczolinka czerwonobrzucha Andrena ventralis, pszczolinka mniszkowo-rzepakowa Andrena dorsata, pszczolinka białobrzucha Andrena gravida, pszczolinka pospolita Andrena flavipes, pseudosmuklik szparagowiec Lasioglossum sexnotatum, smuklik rdzawonogi Halictus rubicundus, Halictus cf. confusus, smuklik wielki Halictus quadricinctus, smukilk sześciopasy Halictus sexcinctus, nęczyn lepiarkowiec Sphecodes albilabris, murarka ostrożeniówka/ostówka Osmia leaiana/niveata, murarka ogrodowa Osmia bicornis, nożycówka jaskrzanka Chelostoma florisomne, kornutka Eucera sp., trzmiel ogrodowy Bombus hortorum, trzmiel kamiennik Bombus lapidarius, trzmiel leśny Bombus pratorum, trzmiel rudy Bombus pascuorum, trzmiel ziemny/gajowy Bombus terrestris/lucorum, trzmiel parkowy Bombus hypnorum, zadrzechnia fioletowa Xylocopa violacea.

Starałyśmy jak najlepiej przygotować się do prowadzonych zajęć, najpierw wyszukując i wizytując miejsca naszych warsztatowych spacerów. Opłaciło się, bo uzyskałyśmy piękne referencje. Dziękujemy za miłe słowa!

Oczywiście, jak to u nas, historia jest o wiele dłuższa i przygód miałyśmy w międzyczasie od groma. Nocleg w skansenie, gdzie czas zatrzymał się 30 lat temu i śniadanie z przyjacielsko nastawioną świnią. I wiele innych, ale to opowieść na inny artykuł.

„Bracia i Maja dla pszczół”

W tym roku Kasia i Joanna kontynuowały współpracę z Braćmi Sadownikami. Razem z Mają Popielarską poprowadziły warsztaty dla dzieci, a także współtworzyły materiały edukacyjne dla dzieci do wykorzystania na lekcjach klas 1-3, w ramach zajęć przyrodniczych. Ze względu na dobrą współpracę i dużą otwartość na nasze pomysły przygotowane gry terenowe są takie, jak sobie wymarzyłyśmy. Mamy nadzieję, że przydadzą się one nauczycielom. Do pobrania na stronie Braci Sadowników. Graficy wykonali świetną pracę. Polecamy!

Inwentaryzacja w Łukowie

Od kilku lat zaangażowani jesteśmy w stworzenie w Łukowie użytku ekologicznego. Ze względu na zarastanie tego terenu i potrzebę szybkiej interwencji, zdecydowaliśmy się na samodzielne przeprowadzenie inwentaryzacji przyrodniczej. Zebrane dane wykazały, że 45 z gatunków występujących na strzelnicy to gatunki tzw. cenne tj. objęte ochroną gatunkową, znajdujące się na czerwonych listach i w czerwonej księdze oraz w załącznikach dyrektywy siedliskowej, co stanowi 21% zinwentaryzowanych gatunków, a co jest bardzo dobrym wynikiem. Na obszarach mało cennych kształtuje się on na poziomie ok. 10%. 2 gatunki objęte są ochroną ścisłą, 15 częściową, 2 gatunki figurują w czerwonej księdze, a 30 na czerwonych listach. 6 z nich posiada wysokie kategorie zagrożeń z czego połowa to gatunki krytycznie zagrożone (CR). Stwierdzone zostały również gatunki bardzo cenne, odnalezione dotąd na nielicznych stanowiskach w Polsce. W inwentaryzację zaangażowana była nasza ekipa Dzikozapylaczowa: Jacek Wendzonka, Darek Ogrodnik, Alicja Dubicka, Joanna Roczyńska, Katarzyna Rosiak-Stepa, a także Przemek Laskowski oraz Paweł Czechowski.

Wykład na temat dzikich pszczół w Łukowie

Podczas jednego z wyjazdów w celach inwentaryzacyjnych Kasia i Joanna poprowadziły wykład na temat owadów zapylających, a także przybliżyły sylwetki dzikich pszczół występujących na strzelnicy. Wykład był bezpłatny i otwarty dla wszystkich zainteresowanych potrzebą ochrony strzelnicy. Uczestniczyli w niej m.in. działacze Polska Łuków 2050, a także burmistrz Łukowa.

Łazienki Królewskie w Warszawie

W czerwcu Kasia i Joanna poprowadziły warsztaty w Centrum Edukacji Ekologicznej w Nowej Palmiarni zatytułowane „Barwny świat dzikich zapylaczy”. Uczestnicy dopisali i w świetnej atmosferze opowiadałyśmy o biologii pszczół, związku z roślinami, o naszych spotkaniach na ostrzu żądła. Wszystko okraszone, jak zawsze, mnóstwem zdjęć i filmów.

Magazyn Przyrodniczy Salamandra

Kasi artykuł zatytułowany „Siódemka pszczelich budowniczych” został opublikowany w „Magazynie Przyrodniczym Salamandra”.

Kalendarz Dzikich zapylaczy na rok 2024

Jak co roku przygotowaliśmy coś na licytację Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W tym roku jest to kalendarz wydrukowany w małej liczbie sztuk. Jest on przez nas składany i projektowany. Zdjęcia do kalendarza udostępniła żeńska część Dzikich zapylaczy: Magdalena, Joanna, Alicja i Kasia, Jest to, jak zawsze, przedmiot wyjątkowy i ekskluzywny 🙂 Trzy egzemplarze wystawione zostaną na aukcjach WOŚP, o których poinformujemy w mediach społecznościowych. Druk, jak zawsze, z uprzejmą współpracą drukarni Adam Cyfrowy.

Inne zaangażowania

Rok 2023 był dla nas czasem wytężonej pracy. Oprócz Łukowa i naszych rodzinnych terenów szukaliśmy pszczół w innych rejonach Polski, jak Suwalszczyzna, Ponidzie, Lubelszczyzna, a także prowadziliśmy zajęcia w bibliotece, centrach przyrodniczych oraz na uczelniach.

Podsumowanie

Za nami dużo przygód, podróży, ale też niesamowitych spotkań z naszymi Czytelnikami, a także z dotychczas jedynie internetowymi znajomymi. Dziękujemy za wspólne chwile. Świetnie było Was spotkać! Dziękujemy również za Współpracę i za obdarzenie nas zaufaniem. Cieszymy się, że mogliśmy brać w tym udział.

Dziękujemy Beacie Zdanowskiej, Pawłowi Czajkowskiemu oraz Adamowi Berezowskiemu za udostępnienie zdjęć.