Smółka pospolita – Viscaria vulgaris Röhl.

Informacje ogólne

Nazwa gatunku: smółka pospolita (Viscaria vulgaris Röhl.)
Okres kwitnienia: maj-czerwiec; pożytek wczesnoletni
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne
Gleba: piaszczysto-gliniasta

Charakterystyka

Smółka pospolita wieloletnia roślina i przedstawiciel rodziny goździkowatych, w Polsce spotykamy ją zwłaszcza na niżu. Lubi światło, dlatego łatwiej ją spotkać na terenach otwartych, w jasnych lasach, na murawach, odnajdzie się na glebach ubogich, piaskach czy żwirach. Ponieważ jest rośliną światłolubną, źle zwłaszcza w stadium siewki znosi wyższą konkurencję. Gdyż może ją ocieniać i uniemożliwić wzrost. Kiedy już się zadomowi w danym miejscu, to obserwowano, że rośliny mogą żyć średnio około 13 lat.

smółka pospolita pokrój — Tutaj smółka nie rozprzestrzeniła się znacznie, a potrafi tworzyć piękne różowe łąki

Tutaj smółka nie rozprzestrzeniła się znacznie, a potrafi tworzyć piękne różowe łąki

W części podziemnej smółkę stanowią pełzające kłącza, z nich to wyrastają rozetki liści i pędy kwiatostanowe osiągające do 60 cm, chociaż zdarzają się wyższe dorastające do 100 cm. Ciekawą częścią tej rośliny są miejsca poniżej węzłów, gdzie obserwujemy lepką, ciemną ciecz, która ma służyć do zniechęcenia owadów, które chciałyby pobrać nektar nie zapylając rośliny. Łodyga jest ciemnozielona, pusta i naga, chociaż w okolicach wspomnianych węzłów nieco owłosiona. Liście naprzeciwległe, dolne łopatkowate, górne równowąskie, zdecydowanie krótsze i węższe.

smółka pospolita kwiatostan — Piękne kwiaty z pylnikami wystającymi poza koronę kwiatu

Piękne kwiaty z pylnikami wystającymi poza koronę kwiatu

Motyl smółkowy zapylacz

Kwiaty w pięknym różowym kolorze zebrane w wiechopodobny kwiatostan. Jedna roślina może wykształcić około 50 pędów kwiatonośnych. Pojedynczy kwiatostan kwitnie od 15 do 20 dni, a poszczególne kwiaty od 3 do 5 dni. Kiedy kwiat zostaje zapylony szybko przekwita. Częstymi zapylaczami smółki są motyle i są one postrzegane nawet jako korzystniejsi zapylacze. Jest tak ponieważ owady te przelatują większe dystanse i bardziej różnicują pulę genetyczną. Chociaż tradycyjnie dla kwiatów o takiej budowie, która wymaga głębszego sięgnięcia języczkiem w głąb kwiatu najwydajniejszymi zapylaczami są pszczoły z rodzaju Bombus. Sprzyjające warunki pogodowe mogą sprawić, że zebrany na dnie rurki kielicha nektar podniesie się wyżej i inni amatorzy nektaru będą mogli z niego skorzystać.

włamanie do kwiatu — Trzmiel ziemny (Bombus terrestris) ucztujący na pożytkach smółki pospolitej *(fot. YT Dzikie Pszczoły)*

Dla chętnych, którzy smółkę chcieliby rozmnażać, można dokonać tego z nasion i wiosna będzie temu sprzyjać. A jesień to czas na rozmnażanie przez podział po zakończeniu kwitnienia.

miesierka — Miesierka długowłosa (Megachile circumcincta) korzystająca z otworu wygryzionego przez trzmiele, jej języczek jest za krótki by tradycyjną drogą dostać się do nektaru

Miesierka długowłosa (Megachile circumcincta) korzystająca z otworu wygryzionego przez trzmiele, jej języczek jest za krótki by tradycyjną drogą dostać się do nektaru

Smółka niespodzianka

Moja smółka spotkała mnie w pobliżu mojego osiedla. Piszę w ten sposób, bo, mimo że chciałam znaleźć jej stanowisko, przez dłuższy czas, nie było mi to dane… Aż wyrosła mi dosłownie pod nosem. Smółkowe obserwacje były też niczego sobie, gdyż mogłam podpatrywać na niej cudne kornutki z wybitnie dłuuuugimi czułkami. Niecne włamania pszczół, które postanowiły obejść system i „zrabować” nektar nie dokonując zapylenia.