Hej, Drogi Czytelniku! Wracam do opisywania gatunków dzikich pszczół. W sezonie będę się starała publikować gatunki, które aktualnie możemy obserwować. Dzisiaj wybór padł na dość dużą i charakterystyczną pszczołę, którą można samodzielnie rozpoznać w terenie. Bohaterem niniejszego wpisu jest pseudosmuklik farbnikowiec (Lasioglossum xanthopus).
Podstawowe dane*
* Dział dotyczący oznaczania przygotowany we współpracy z Darkiem Ogrodnikiem, który oznacza żądłówki na Dzikich zapylaczach. Sekcja ta ma na celu ułatwienie amatorskiej obserwacji pszczół.
| Nazwa gatunkowa: | pseudosmuklik farbownikowiec (Lasioglossum xanthopus) |
| Rodzina: | smuklikowate (Halictidae) |
| Rodzaj: | pseudosmuklik (Lasioglossum) |
| Liczebność: | dość rzadki |
| Występowanie: | ubogie łąki, skraje lasów, suche murawy |
| Długość ciała: | samica: 12 mm, samiec: 11 mm |
| Czas lotu: | samice: kwiecień-listopad, samce: sierpień-październik |
| Gniazdowanie: | w ziemi |
| Źródło pyłku: | astrowate, kapustowate, jasnotowate, ogórecznikowate, dzwonkowate |
| Pasożyt gniazdowy: | nęczyn szerokolicy Sphecodes monilicornis |
| Charakterystyczne cechy: | Głowa samicy podłużna, węższa niż tułów. Odwłok szerszy niż tułów. Tułów z rudymi włoskami. Tergity 2-4 z szerokimi przepaskami. Tylne golenie i stopy rdzawo-żółte. |
Gniazdowanie
Pseudosmuklik farbownikowiec (Lasioglossum xanthopus) występuje na suchych murawach, ubogich łąkach, wrzosowiskach, obrzeżach lasów. Gniazduje samotnie w wykopanych przez siebie tunelach w ziemi na równym terenie, także na skarpach. Wiosną zapłodnione samice rozpoczynają budowę gniazd. Składają się one z prawie pionowego tunelu o głębokości do 50 cm, w którego dolnej jednej trzeciej długości tworzy 7-8 komórek lęgowych. Po zakończeniu budowy gniazda pszczoła zamyka wejście do gniazda i wypełnia glebą małe odcinki głównego tunelu. Samica pozostaje w dolnym, ślepo zakończonym odcinku i prawdopodobnie czeka na pojawienie się potomstwa. Jak to wygląda i co się dzieje z samicą? Nie jest to do końca zbadane. Wiadomo, że jesienią pojawiają się dorosłe samce i samice. Samice po kryciu hibernują do wiosny, po czym cykl się powtarza. Bywa, że samce zimują z samicami.
Odwiedzane rośliny
Pseudosmuklik farbownikowiec (Lasioglossum xanthopus) odwiedza szeroki wachlarz gatunków roślin obejmujący pięć rodzin: astrowatych, kapustowatych, jasnotowatych, ogórecznikowatych, dzwonkowatych. Spotkać można go m.in. na chabrze bławatku, żmijowcu zwyczajnym, farbowniku polnym, mniszku lekarskim, szałwii łąkowej i in.
Rozwiązłe życie pseudosmuklika farbownikowca (Lasioglossum xanthopus)
Zawsze staram się dołączyć do każdego artykułu opisującego daną pszczołę jakąś ciekawostkę. W przypadku tego pseudosmuklika ciekawe jest to, że samice bardzo przyciągają samców innych gatunków. Takich pomyłek nie obserwuję tak często u innych gatunków pszczół. Co jest tego przyczyną? Zapach? Kontrastowe, wyraźne przepaski na odwłoku? A może zwyczajnie po prostu trafiam na takie sytuacje? Nie wiem.
Szukajcie pseudosmuklika farbownikowca (Lasioglossum xanthopus), bo właśnie teraz możecie go spotkać 🙂
Źródła i dodatkowa lektura
- Amiet, F., Herrmann, M., Müller, A. & Neumeyer, R. (2001). Apidae 3 – Halictus, Lasioglossum (Fauna Helvetica 6).
- Michez, D., Rasmont, P., Terzo, M. & Vereecken, N.J. (2019). Bees of Europe (Hymenoptera of Europe 1). Bulgaria: N.A.P. Editions.
- Pesenko, Y.A., Banaszak, J., Radchenko, V. & Cierzniak, T. (2000). Bees of the family Halictidae (excluding Sphecodes) of Poland: Taxonomy, ecology, bionomics. Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy.
- Westrich P. (2018). Wildbienen Deutschlands, Stuttgrat.
