Jakie gatunki spotkamy w domku dla owadów

Kto może zasiedlić domek dla owadów? Poniżej lista gatunków, które mogą gniazdować w przygotowanych przez nas pomocach gniazdowych. Oprócz dzikich pszczół mogą być to również przedstawiciele grzebaczowatych czy osowatych.

Murarka ogrodowa (Osmia bicornis)

Najczęściej spotykany gatunek dzikiej pszczoły w domku dla owadów. Pszczoła pojawia się wczesną wiosną.

Murarka lucernowa (Osmia caerulescens)

Wczesnowiosenna pszczoła. Komórki lęgowe buduje z papki roślinnej. Z tego materiału tworzy również zamknięcie gniazda.

Murarka rzepakowa (Osmia brevicornis)

Pszczoła silnie związana z roślinami z rodziny kapustowatych. Gniazda zamyka papką roślinną. Nie buduje komórek gniazdowych.

Pseudomurarka żmijowcowa (Hoplitis adunca)

Pszczoła związana ze żmijowcami. Gniazda zamyka gliną, kamykami, kamufluje drobinami materiału roślinnego.

Murarka ostówka (Osmia niveata)

Ścianki komórek gniazdowych oraz zamknięcie budowane z papki roślinnej.

Murarka ostrożeniówka (Osmia leaiana)

Ścianki komórek gniazdowych oraz zamknięcie budowane z papki roślinnej.

Nożycówka dzwonkowa (Chelostoma rapunculi)

Zamknięcia gniazd i komórek gniazdowych budowane z ziemi i kawałków kamieni, sklejane nektarem.

Wałczatka dwuguzka (Heriades truncorum)

Małą pszczoła zamykająca gniazda żywicą. Związana z roślinami z rodziny astrowatych.

Wałczatka wieloguzka (Heriades crenulatus)

Małą pszczoła związana z roślinami z rodziny astrowatych. Również zamyka gniazda żywicą.

Samotki (Hylaeus spp.)

Chociaż małe, drobne, czarne i niepuchate, to rasowe pszczoły. Gniazda posiadają charakterystyczne zamknięcie z wyglądu przypominające błonę.

Porobnica drewniarka (Anthophora furcata)

Jest niezwykłą pszczołą wśród porobnic, ponieważ gniazduje w drewnie samodzielnie drążąc tunele. Zasiedlić może także domek dla owadów, jeżeli wyłożymy dla niej odpowiednie pomoce gniazdowe, np. z martwego drewna czy czarnego bzu.

Makatka zbójnica (Anthidium manicatum)

Mimo nietypowego wyglądu jest stuprocentową pszczołą. Może zasiedlić nasz domek. Gniazdo wykłada włoskami roślinnymi.

Miesierka niedopaska (Megachile versicolor)

Pospolicie występująca, niewybredna w wyborze miejsc gniazdowania pszczoła. Gniazda wykłada kawałkami wyciętych liści.

Miesierka różówka (Megachile centuncularis)

Pszczoła wykładająca gniazda kawałkami wyciętych liści.

Miesierka ziemna (Megachile willughbiella)

Wbrew nazwie gniazdować może również w domkach dla owadów. To gęsto owłosiona miesierka wykładająca gniazda z kawałkami wyciętych liści.

Miesierka lucernówka (Megachile rotundata)

Pszczoła wykładająca gniazda kawałkami wyciętych liści. Rzadko korzysta do do tego celu liści z drzew.

Miesierka dwuzębna (Megachile ericetorum)

W odróżnieniu od opisywanych przed chwilą miesierek nie buduje gniazd z wycinanych liści, lecz z gliny i żywicy, którą wypełnia puste przestrzenie w opuszczonych gniazdach innych pszczół (np. porobnic), ale także zajmuje pomoce lęgowe w domkach dla owadów.

Makatka siedmiozębna (Anthidium septemspinosum)

Rzadka. Nowy gatunek dla Polski w 2020 r. Gniazda wykłada włoskami roślin.

Szmeronia wałczatkówka (Stelis breviscula)

Pszczoła-kukułka podrzucająca jaja do gniazd innych pszczół. Jest kleptopasożyem pszczół takich jak: wałczatka wieoguzka (Heriades crenulatus), wałczatka dwuguzka (Heriades truncorum), nożycówka świerzbnicówka (Cheolostoma rapunculi).

Szmeronia ciemnoskrzydła (Stelis punctulatissima)

Pszczoła-kukułka. Jest kleptopasożyem pszczół takich jak: makatka zbójnica (Anthidium manicatum), makatka tarczkozębna (Anthidium oblongatum).

Szmeronia rożycówka (Stelis ornatula)

Pszczoła-kukułka. Jest kleptopasożyem pszczół takich jak: murarka komonicówka (Hoplitis claviventris), murarka trójzębna (Hoplitis tridentata), murarka jastrzębcowa (Hoplitis leucomelana), murarka lucernowa (Osmia caerulescens).

Ścieska niedopaska (Coelioxys inermis)

Jest pasożytem gniazdowym podrzucającym swojej jaja do gniazd innych pszczół. Pełni tam straż przy gniazdach, czekając aż właścicielki opuszczą je w poszukiwaniu pyłku lub budulca. Pszczołami żywicielskimi są: Megachile centuncularis (miesierka różówka), Megachile versicolor (miesierka niedopaska), Hoplitis papaveris (murarka makowa), Megachile maritima (miesierka wielka), Megachile ligniseca (miesierka łysawa), Megachile lapponica.

Ścieska komonicówka (Coelioxys mandibularis)

Pszczoła-kukułka. Jest kleptopasożyem pszczół takich jak: miesierka różówka (Megachile centuncularis), miesierka niedopaska (Megachile versicolor), miesierka rdzawostopka (Megachile alpicola), murarka makowa (Hoplitis papaveris).

Węgarnik (Trypoxylon sp.)

Przedstawiciel grzebaczowatych często gniazdujący w domku dla owadów. Dla swojego potomstwa poluje na pająki. Do tej pory w domku dla owadów wyhodowałam dwa gatunki węgarników: Trypoxylon figulus*, Trypoxylon clavicerum*.

Zamorkek (Pemphredon sp.)

Niewielkich rozmiarów przedstawiciel grzebaczowatych polujący dla swojego potomstwa na mszyce.

Zawiłka (Spilomena sp.)

Maleńki przedstawiciel grzebaczowatych. Dla potomstwa poluje na wciornastki.

Dzierżeń zwińcowiec (Solierella compedita)

Gniazda buduje w pustych otworach, zagłębieniach, w łodygach roślin. Samica dla swojego potomstwa poluje na pluskwiaki z rodziny zwińcowatych (Lygaeidae) i tarczówkowatych (Pentatomidae), natomiast sama odwiedza kwiaty roślin w poszukiwaniu nektaru.

Trętwisz (Psenulus sp.)

Gniazduje w pustych łodygach oraz otworach w drewnie, domkach dla owadów, pionowych pomocach gniazdowych. Dla potomstwa poluje na mszyce.

Obławiacz (Passaloecus sp.)

Polujący na mszyce przedstawiciel grzebaczowatych.

Upieńkowiec białokropek (Agenioideus cinctellus)

Przedstawiciel nastecznikowatych. Dla potomstwa poluje na pająki.

Bolica stonkówka (Symmorphus murarius)

Osa buduje gniazda liniowe, tak jak robią to pszczoły samotne. Najczęściej oprowiantowuje je larwami rynnicy topolowej (Chrysomela populi) – chrząszcza żerującego na młodych topolach.

Bolica zmiennobarwna (Ancistrocerus nigricornis)

Dla potomstwa poluje na gąsienice różnych owadów, najczęściej zwójek.

Bolica ruinówka (Ancistrocerus parietinus)

Dla potomstwa poluje na gąsienice różnych owadów, najczęściej motyli.

Wolnica czarniawa (Auplopus carbonarius)

Dla swojego potomstwa poluje na pająki. Komórki gniazdowe w kształcie dzbanuszków buduje z gliny. Ukrywa je w rozmaitych szczelinach, m.in. może wybrać do tego otwory w domku dla owadów.

Mrówka pniowa (Camponotus fallax)

Zakładają gniazda w szczelinach, więc mogą założyć również gniazdo w rurce w domku dla owadów.

Nadrzewnica czteroplamka (Dolichoderus quadripunctatus)

Zasiedla szczeliny i może stać się również gościem naszego domku.

Oznaczenie owadów ze zdjęć:
Darek Ogrodnik

* Oznaczenie owadów z okazu:
Jacek Wendzonka