Informacje ogólne

Nazwa gatunku: Vicia villosa Roth.
Nazwa zwyczajowa:
wyka kosmata
Rodzina:
bobowate
Długość życia:
jednoroczna lub dwuletnia
Okres kwitnienia:
maj-lipiec

Taśma pokarmowa: pożytek wczesnoletni
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne
Gleba: różnego typu
Status zadomowienia: archeofit

Wyka kosmata i wyka ptasia są nieustannie oblatywane przez pszczoły wielu rodzajów. Różnią się nieznacznie, więc bywają często mylone. Odwiedzają je zwłaszcza pszczoły o długich językach, choć nie wyłącznie. Niektóre gatunki, które takowego nie posiadają, radzą sobie rabując nektar. Jestem zagorzałą fanką zarówno wyki ptasiej jak i kosmatej. Nie ma opcji, aby gdy przysiądziemy przy wyce na 2-3 minuty, nie pojawił się jakiś zapylaczowy oblatywacz.

Charakterystyka

Wyka kosmata należy do rodziny bobowatych (Fabaceae). Jest rośliną jednoroczną lub dwuletnią, synantropijną – często pojawiającą się na terenach przekształconych przez człowieka. Można też ją spotkać na przydrożach, w zaroślach, bywa chwastem upraw.

Pędy rośliny, w zależności, jakie mają warunki i sąsiedztwo, mają szeroki wybór tego, co ze sobą zrobić 🙂 Mogą się płożyć, wspinać, podnosić. Tak jak i cała roślina są gęsto owłosione. Tak pnąc, pokładając się i wznosząc mogą dorastać nawet do 130 cm. Liście to od 8 maksymalnie do 10 par listków, oś zakończona wąsem czepnym, zwykle rozgałęzionym

Grona kwiatowe gęste nawet do 40 kwiatów, choć zwykle od kilkunastu do trzydziestu. Kwiaty motylkowe w odcieniach koloru fioletowego od jasnego do ciemnego, także bywają dwubarwne.

Wyka kosmata, kto ją oblatuje?

Na fioletowych kwiatach często udało mi się spotykać piękną pszczołę murarkę muszlówkę, z jej cudownymi, stalowoszarymi marmurkowymi oczami. Częstymi gośćmi są też kornutki, trzmiele i pszczolinki. Popularnym odwiedzającym były trzmiele ziemne, ale czy to dobrze dla rośliny? Niekoniecznie. Ponieważ są to wizyty polegające na rabunku nektaru, a więc trzmiele te nie biorą udziału w zapyleniu. Z otworów wygryzionych przez trzmiele korzystały również pszczoły miodne, samce miesierek, a także ścieski.

Historia jednego zdjęcia

Kochającym pszczoły polecam zaprzyjaźnić się z rodzajem wyka. To wiele ciekawych gatunków roślin i ważne źródło pokarmu dla dzikich pszczół. Jak wspomniałam spośród nich w. kosmata i w. ptasia to absolutny top pod względem ilości gatunków pszczół, które je odwiedzają. W zeszłym roku spędziłam wiele czasu na obserwacjach, co na nich się dzieje. Ale jedna okazała się dla mnie szczególna.

Zauważyłam trzmiela najprawdopodobniej ziemnego, który rabował nektar. Częsty widok. Jednak wzrok mój przyciągnął pewien szczegół, a mianowicie kolor obnóży pyłkowych. Zwykle są one jednego koloru w zależności od tego, z jakiej rośliny aktualnie trzmiel pobierał pyłek. Czasem gdy w trakcie jednego wylotu z gniazda trzmiel będzie zbierał z dwóch różnych gatunków roślin, obnóże może być dwukolorowe. Taki widok nie trafia się zbyt często. Ale mój trzmiel zaskoczył mnie jeszcze bardziej, gdyż najpierw odwiedził roślinę, z której zebrał żółty pyłek, następnie najprawdopodobniej mak polny, bo pyłek był czarny, a następnie wrócił do zbioru żółtego pyłku. Co z tego wyszło, zobaczcie poniżej 😉 Przyroda jest pełna niespodzianek i nieustannym źródłem zachwytów.

Obnóże pyłkowe w swej kolorystyce odpowiadające ubarwieniu trzmiela (fot. Joanna Roczyńska)

Miły dotyk natury

Czasem, gdy w ferworze robienia zdjęć przytrzymuję sobie roślinę, aby nagiąć ją do moich fotograficznych oczekiwań, zdarza się, że pszczoła wejdzie mi na palec. Tak było w tym wypadku. Gdzie na dłuższą chwilę zainstalował się pseudosmuklik farbnikowiec. Pamiętam też podobną sytuację, gdy po deszczowym popołudniu poszłam na świerzbnicową drogę, gdzie zwykle lubią przesiadywać trzmielce. Na jednym kwiatostanie zdarzało, że było ich nawet trzy. Gdy tego zimnego, mokrego dnia obróciłam kwiat w swoją stronę trzmielce uznały, że moja ręka jest cieplejsza i usadowiły się na niej. To było bardzo przyjemne spotkanie.

Kasi i Alicji, Alicji i Kasi 😉 dziękuję za uwagi i pomoc w oznaczeniach.

Ilustracja przebiegu włamania „na gorącym uczynku” (źródło YT Kanał Dzikie Pszczoły)

Miłość do przyrody od zawsze była we mnie. Dzięki Tacie skupiła się na dzikich pszczołach. Wspólna pasja upowszechniania wiedzy o roślinach pokarmowych pszczół znalazła swój wyraz w prowadzeniu Kanału YT Dzikie Pszczoły. Na stronie zaś tworzę dział Rośliny dla pszczół i wspieram Alicję w upowszechnianiu wiedzy o trzmielach. Jestem także członkiem Polskiego Towarzystwa Entomologicznego oraz Zespołu ds. Owadów Zapylających przy Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Opublikowane artykuły

1 Komentarz

  1. Bardzo podoba mi się nowa metryczka roślin.
    Treść jak zawsze pouczając i przydatna. Zdjęcia jak zawsze fascynujące.

Napisz komentarz

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.