Informacje ogólne
Nazwa gatunku: barwinek pospolity (Vinca minor L.)
Okres kwitnienia: marzec-maj; pożytek wczesnowiosenny
Pokarm: nektar
Stanowisko: słoneczne, półcieniste
Gleba: żyzna, wilgotna
Po ogródkach działkowych zostało w pobliżu mojego osiedla sporo roślin ogrodowych, które muszą już radzić sobie same. Barwinek zawłaszczył sobie poletko około 2m2. Kiedy przykucam, aby obserwować, co tam się dzieje, głównie zauważam porobnice wiosenne (Anthophora plumpies) i trzmiele (Bombus spp.) Zaś u mnie na wsi, barwinek upodobały sobie samce owej porobnicy i patrolują kwiaty barwinka w oczekiwaniu na partnerkę. Ustrzelenie tym fruwającym pociskom sensownego zdjęcia na barwinku, to duży trud 😉
Charakterystyka
Ta krzewinka należy do rodziny toinowatych (Apocynaceae). W Polsce mamy tylko dwa gatunki rodzime dla naszego kraju, po jednym gatunku właśnie z rodzaju barwinek i rodzaju ciemiężyk. Wydaje się, że w Polsce najbardziej znanym przedstawicielem rodziny toinowatych jest trojeść amerykańska (Asclepias syriaca L.), która jest rośliną inwazyjną i została ujęta na liście inwazyjnych gatunków stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej.
Barwinek pospolity to zimozielona krzewinka, która rzadko pojawia się w dzikich siedliskach, a jeżeli tak jest są to lasy liściaste. Roślina bardzo dobrze znosi zacienienie. W ogrodach jest mile widziana ze względu na swe możliwości zadarniające i okrywowe. Dorasta do 20 cm wysokości. U dołu płonne pędy są zdrewniałe, płożą się i zakorzeniają w węzłach. Łodygi kwiatowe wzniesione i wyprostowane. Kształt liści jest eliptyczny, są błyszczące, ciemne i skórzaste. Długość liści wynosi 3-5 cm, wyrastają naprzeciwlegle.
Kwiaty niebieskie lub jasnofioletowe o średnicy 2,5-3 cm, osadzone na długich szypułkach. Korona kwiatowa ma płasko rozpostarte płatki, ukośnie ucięte, które przechodzą w lejkowatą rurkę. Dlatego pewnie wolą do kwiatów zaglądać pszczoły o dłuższych języczkach typu trzmiel czy porobnica wiosenna.
Barwinek pospolity – wskazówki ogrodnicze
Barwinka cenimy i sadzimy go w parkach pod drzewami, na cmentarzach czy w ogrodach, gdy chcemy okryć jakąś przestrzeń, a nie dociera tam zbyt dużo słońca. Jego wymagania glebowe (woli glebę żyzną i próchniczą, ale może też radzić sobie w gorszych warunkach) i te związane z nasłonecznieniem nie są zbyt duże. Sadzi się około 10 sztuk na m2.
Rośliny stała się rzadka między innymi przez pozyskiwanie jej z naturalnych stanowisk dla jej walorów ozdobych.
Kasiu dziękuję za barwinkową czujność i Twoje zdjęcia 😉
Literatura:
Witkowska-Żuk l., Atlas roślinności lasów, Warszawa 2021.