Informacje ogólne
Nazwa gatunku: róża dzika (Rosa canina L.)
Okres kwitnienia: maj-lipiec; pożytek wczesnoletni
Pokarm: pyłek
Stanowisko: słoneczne
Gleba: przepuszczalna, umiarkowanie wilgotna
Charakterystyka
Róża dzika jest rodzimym krzewem, należącym do rodziny różowatych (Rosaceae) występującym pospolicie i to jest bardzo dobra wiadomość, ponieważ w celu zdobycia pyłku odwiedza ją wiele gatunków pszczół dzikich. Należałoby tu koniecznie wspomnieć o trzmielach, których charakterystyczne bzyczenie i „bieg” wkoło pylników jest jednym z moich ulubionych widoków.
Zakrzywione kolce jakże charakterystyczne dla róż Piękne pylniki aż się proszą, aby zbierać z nich pyłek Niesamowity ,ogromny krzew w pobliżu mojego domu, to było trzmiele eldorado. Koniec października uraczył mnie takim widokiem, dzika róża wciąż piękna choć już w inny sposób.
Typowym siedliskiem dla dzikiej róży są przydroża, zarośla, wzgórza, miedze, obrzeża lasów, zbocza. Krzew ten dorasta do 3 m wysokości, chyba że spotkamy go w charakterze pnącza, to może dorastać nawet do 12 m. Charakterystyczne pokryte zakrzywionymi kolcami gałęzie są łukowato wygięte ku ziemi. Liście złożone z 5 lub 7 sztuk zielonych listków jajowato-eliptycznych. Brzegi listków są ostro piłkowane. Kwiaty pojedyncze lub zebrane w kwiatostany. Korona pięciopłatkowa, płatki w kolorze różowym, różowobiałym lub białym. Kwiaty wyrastają na szypułkach.
Owoce są cudnie purpurowoczerwone i służą nie tylko nam np. jako produkt zielarski, ale są również cenne dla ptaków. Nasiona są chętnie zjadane przez dzwońce, grubodzioby i szczygły. Zaś za owocami przepadają kwiczoły, kosy, paszkoty i jemiołuszki*.
Kwiaty pojedyncze i pełne
Opowiadając o różach zawsze czuję się w obowiązku dodać od siebie takie oto 3 grosze. Pamiętajmy, aby sadząc róże w naszych ogrodach wybierać te o kwiatach pojedynczych (np. róża wielokwiatowa, róża francuska, róża dzika), które dają pyłkowy pożytek pszczołom. W odróżnieniu od tych odmian róż ogrodowych, gdzie przekształcono pręciki w dodatkowe płatki (róże pełne), pyłek jest niedostępny, a roślina dla pszczół całkowicie nieużyteczna. Warto mieć świadomość, że rośliny mogą zarówno sprawiać nam radość swym wyglądem i jednocześnie mogą dostarczać pszczołom pokarmu. Zadbajmy, aby udało nam się połączyć naszą satysfakcję z urodziwych roślin z satysfakcją owadów 😉 mających dostęp do pożytecznych dla nich roślin.
Smuklik złotawy (Halictus subauratus) (fot. Kasia) Rożyca błękitnawa (Ceratina cyanea) (fot. Kasia) Trzmiel ziemny (Bombus terrestris) fot. Trzmiel parkowy (Bombus hypnorum) Pszczolinka wiosenna (Andrena haemorrhoa) Murarka ogrodowa (Osmia bicornis)
Róża dzika, jakie pszczoły ją odwiedzają?
Pszczoły samotne przylatujące po pyłek: Andrena barbilabris (pszczolinka małogłowa), Andrena bicolor (pszczolinka czarnogłowa), Andrena carantonica (pszczolinka wierzbinówka), Andrena chrysosceles (pszczolinka rdzawostopka), Andrena cineraria (pszczolinka niebieskawa), Andrena fucata, Andrena haemorrhoa (pszczolinka wiosenna), Ceratina cyanea (rożyca błękitnawa), Megachile circumcincta (miesierka długowłosa), Osmia bicolor (murarka leśna), Osmia bicornis (murarka ogrodowa)
Literatura:
- Pogorzelec M., Atlas roślin miododajnych, Wydawnictwo Dragon.
- Westrich P., Wildbienen Deutschlands, Stutgart 2018.
*dziękuję Adamowi za ptasie podpowiedzi