Informacje ogólne
Nazwa gatunku: wrzos zwyczajny (Calluna vulgaris (L.) Hull)
Okres kwitnienia: sierpień-wrzesień; pożytek jesienny
Pożytek: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne
Gleba: kwaśna, lekka, jałowa
Chodźcie zobaczcie…
Ostrzyłam sobie zęby od momentu, w którym postanowiłam, że wkrótce będę chciała opisać wrzos zwyczajny, na pewną miejscówkę w „moim” lesie. Moim, bo schodzonym przeze mnie wzdłuż i w szerz. A odkryte wrzosowisko, jeszcze miało tę zaletę, że chociaż zalatywały tam pszczoły miodne, było dość daleko od pasiek i można było tam spotkać bogatą galerię dzikich zapylaczy. Bywa tak, że na wrzosowiska zwożone są ule i spotkać tam inną pszczołę niż miodną jest nader trudno. Wrzosowisko w końcu zakwitło i mam przyjemność zaprezentować Wam gorący materiał i zdjęcia jeszcze ciepłe od sierpniowego słońca. Chodźcie zobaczcie…
Wrzosowisko (fot. YT Dzikie Pszczoły) Leśna droga w borach sosnowych, odpowiednio dopieszczona przez słońce (fot. YT Dzikie Pszczoły) Wrzos zwyczajny (fot. YT Dzikie Pszczoły)
Opis
Wrzos zwyczajny, zwany też pospolitym jest, krzewinką, o której możemy śmiało powiedzieć „nasza”, ponieważ jest rośliną rodzimą. W kwestii siedliskowej wilgotność gleby nie jest sprawą pierwszorzędną, dla wrzosów najważniejsza jest kwaśna gleba. Dlatego można ją spotkać zarówno w borach bagiennych, jak i suchych borach sosnowych, jałowych wydmach i torfowiskach, byle była kwaśna gleba i dostęp do słońca.
Ta wieloletnia krzewinka dorasta do 60 cm, pędy są cienkie i pokładają się. Na łodygach wyrastają drobne, igiełkowate liście, które są zimozielone i naprzeciwległe. W zależności od wilgotności gleby korzenie będą w przypadku suchej gleby sięgać bardziej w głąb, kiedy gleba jest bardziej wilgotna rozrastają się bardziej poziomo. System korzeniowy jest dość gęsty. Pąki bardzo drobne, kwiaty dzownkowate zebrane na szczytach pędów w jednostronne grona, w kolorze różowoliliowym. Wrzosy rozprzestrzeniają się głównie dzięki nasionom, które zdolność kiełkowania zachowują nawet przez 100 lat!
Lepiarka (Colletes sp.) (fot. YT Dzikie Pszczoły) Pszczolinka (Andrena sp.) (fot. YT Dzikie Pszczoły)
Co interesujące korzystny wpływ na rozwój i odnawianie się wrzosowisk mają… owce o jakże wiele mówiącej nazwie gatunkowej wrzosówki, które zgryzają pędy tej rośliny. Owce tego gatunku w dzisiejszych czasach są traktowane jako tzw. żywe kosiarki 🙂

Wrzos zwyczajny, jakie pszczoły go odwiedzają?
Pszczoły samotnice przylatujące po pyłek: Andrena argentata, Andrena dorsata (pszczolinka mniszkowo-rzepakowa), Andrena fuscipes (pszczolinka wrzosowa), Andrena nigriceps (pszczolinka zmiennobarwna), Anthophora bimaculata (porobnica chabrówka), Colletes succinctus, Halictus leucaheneus
Literatura:
- Pogorzelec M., Atlas roślin miododajnych, Wydawnictwo Dragon.
- Sulborska A., Rośliny Pożytkowe, Wydawnictwo Bee&Honey.
- Westrich P., Wildbienen Deutschlands, Stutgart 2018.
Za ozaczenie pszczół samotnic dziękuję Darkowi Ogrodnikowi.
Trzmiel gajowy (Bombus lucorum) (fot. YT Dzikie Pszczoły) Trzmiel rudy (Bombus pascuorum) (fot. YT Dzikie Pszczoły) Trzmielec żółty (Bombus campestris), a na nim roztocza, czyli pasożyty na pasożycie 🙂 (fot. YT Dzikie Pszczoły)