Informacje ogólne
Nazwa gatunku: śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis L.)
Okres kwitnienia: luty-kwiecień; pożytek wczesnowiosenny
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: cieniste i półcieniste
Gleba: wilgotna, próchnicza
Zimowa pora się kończy, odrobinę cieplejsze promienie słońca, dłuższe już dni i to wystarczy przebiśniegom, aby wystartować. Zobaczyć przebiśniegi, to ponownie uwierzyć w obietnicę wiosny. To niesamowita roślina. Jest przygotowana, aby zawojować nawet jeszcze śnieżny krajobraz, śmiało przebijając jego już topniejącą warstwę. A kwiaty ma tak delikatne… chcąc obejrzeć wnętrze kwiatu przechyliłam go nieco i byłam zdziwiona jego wątłością. Tym bardziej zaskakuje, jak udaje mu się sprostać ciężkim warunkom i czasami uejmnymi jeszcze temperaturom.
Charakterystyka
Śnieżyczka przebiśnieg jest rośliną wieloletnią z rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). Naturalnie występuje w wilgotnych lasach bukowych, grądach i łęgach. Stanowiska, które zasiedla są cieniste i półcieniste.
Ta jedna z najwcześniejszych roślin kwitnących u progu nowego sezonu, podobnie jak inne wczesne rośliny: szafirek armeński, hiacynt, cebulica syberyjska, puszkinia cebulicowata rozwija się z cebuli. W przypadku przebiśniegu jej obwód ma od 4 cm do 6 cm. Łuska, która ją okrywa jest koloru brązowego, nasada jest miejscem, w którym wyrastają cebule potomne i korzenie.
Z cebuli wyrasta owalny głąbik, czyli bezlistna łodyga, w przypadku przebiśniegu – jednokwiatowa. Zaś u pierwiosnka, który również wykształca głąbik, zakończona jest wieloma kwiatami. Gdy roślina kwitnie, łodyga jest wzniesiona, gdy kwitnienie dobiegnie końca głąbik się pokłada. Bylina wykształca zwykle dwa, choć czasem trzy lub cztery liście odziomkowe, są one krótsze niż łodyga, która dorasta do 11 cm, i zwykle mają około 9 cm. Po przekwitnieniu liście wciąż rosną i mocno się wydłużają, do 24 cm. Liście są równowąskie, mięsiste, sinozielone, ich szerokość osiąga do 10 mm. I to właśnie te liście przebijają się dzielnie przez powierzchnię gleby, a za nimi wkrótce pojawia się łodyga kwiatowa.
Magia kwiatów przebiśniegu
Kwiaty zwisające, na wiotkiej szypułce (3 cm), która wyrasta na szczycie łodygi. Gdy kwiat jest w pąku, przed jeszcze chłodnymi temperaturami chroni się, kryjąc się w liściach zwanymi podsadkami. Interesująca jest budowa kwiatu. Listki okwiatu wyrastają w dwóch okółkach, te bardziej zewnętrzne są większe (25 mm długości), śnieżnobiałe, odstające, o eliptycznym kształcie. Trzy środkowe (11 mm długości) są wcięte, z końcówką w kształcie strzałki w kolorze zielonym. Roślina chroniąc nektar i pyłek w dni zimne i pochmurne stula zewnętrzne listki okwiatu.
Smaczniutki elajosom dla mrówek
Przy rozmnażaniu roślina otrzymuje wsparcie od mrówek, które skuszone nasionami z elajosomem (bogate źródło lipidów i węglowodanów) transportują je w celach konsumpcyjnych. A że czasem mrówka gdzieś nasiono posieje, to korzyść dla rośliny. Przebiśnieg, który powstanie z nasiona, zakwitnie zwykle dopiero po sześciu latach. Podczas gdy w przypadku cebuli następuje to już w kolejnym roku po powstaniu.
Ostatnie dwie rzeczy, które chciałabym dodać, to: śnieżyczka przebiśnieg jest objęta ochroną częściową, a więc niech nas ręka boska broni przed wykopywaniem jej w siedliskach naturalnych. ; ) I druga rzecz, o której muszę wspomnieć, jak to zwykle człowiek lubi upiększać, to co i tak jest piękne i wśród dostępnych odmian można nabyć odmianę z kwiatami pełnymi. Nie bardzo wiem, po co ją sadzić, skoro i tak modyfikacja ta jest niedostrzegalna, bo kwiat skłania się do ziemi 🙂 Pamiętajmy, że kwiaty pełne nie dają pokarmu zapylaczom.
Literatura:
- Fletcher N., Kieszonkowy atlas kwiatów dziko rosnących, Wydawnictwo Solis.
- Sulborska A., Rośliny Pożytkowe, Wydawnictwo Bee&Honey.
