Zróżnicowana grupa pszczół, zarówno pod względem wyglądu, jak i zachowania. Większość prowadzi samotny tryb życia, ale część gatunków prowadzi życie społeczne. Wiele z nich to gatunki pasożytnicze.
Anthophora aestivalis
(porobnica czerwcowa)
- rzadka
- czas lotu: kwiecień – lipiec
- wielkość: 14-15 mm
- środowisko: piaszczyste, gliniaste tereny
- tryb życia: gniazduje w ziemi; suche kamienne ściany, skarpy
- pasożyt gniazdowy: Melecta luctuosa
Anthophora plumipes
(porobnica włochatka)
- pospolita
- czas lotu: marzec – czerwiec
- wielkość: 14-15 mm
- środowisko: piaszczyste, gliniaste tereny
- tryb życia: gniazduje w ziemi; suche kamienne ściany, skarpy
- pasożyt gniazdowy: Melecta albifrons, Sitaris muralis
Anthophora quadrimaculata
(porobnica ruda)
- rzadka
- czas lotu: maj – sierpień
- wielkość: 11-12 mm
- środowisko: piaszczyste, gliniaste tereny, parki, ogrody
- tryb życia: gniazduje w ziemi; strome ściany, gliniane skarpy
- pasożyt gniazdowy: Thyreus orbatus, Coelioxys rufescens
Bombus lapidarius
(trzmiel kamiennik)
- pospolity
- czas lotu: marzec – wrzesień
- wielkość: Królowe 20-22 mm. Robotnice 12-16 mm. Samce 14-16 mm
- środowisko: brzegi lasów, łąki, parki, ogrody
- tryb życia: gniazduje w ziemi, norach małych ssaków, w szczelinach, pod kamieniami
- pasożyt gniazdowy: Bombus rupestris
Bombus pascuorum
(trzmiel rudy)
- pospolity
- czas lotu: marzec – październik
- wielkość: Królowe 15–18 mm. Robotnice 9–15 mm. Samce 12–14 mm
- środowisko: brzegi lasów, łąki, parki, ogrody
- tryb życia: pod ziemią, w budynkach (strych), rzadko pod ziemią w gniazdach myszy
- pasożyt gniazdowy: Bombus campestris
Bombus terrestris
(trzmiel ziemny)
- pospolity
- czas lotu: marzec – październik
- wielkość: Królowe 20-23 mm. Robotnice 11-17 mm. Samce 14-16 mm
- środowisko: wszędzie, unika tylko gęstych lasów
- tryb życia: gniazda o gł. 1,5 m, często w norach myszy
- pasożyt gniazdowy: Bombus vestalis
Ceratina cyanea
(rożyca błękitnawa)
- rzadka
- czas lotu: maj – sierpień
- wielkość: 5-7 mm
- środowisko: tereny sąsiadujące z otwartą przestrzenią
- tryb życia: gniazda w samodzielnie drążonych łodygach
- zobacz więcej
Epeolus variegatus
(mamrzyca północna)
- pospolita
- czas lotu: lipiec – wrzesień
- wielkość: 5-7 mm
- środowisko: piaszczyste, gliniane siedliska, obszary ruderalne, parki, ogrody
- tryb życia: pasożyt gniazdowy lepiarek
- zobacz więcej
Eucera cf. longicornis
(kornutka długoczułkowa)
- rzadka
- czas lotu: maj – lipiec
- wielkość: 13-15 mm
- środowisko: użytki zielone, sady, wydmy śródlądowe z roślinami bobowatymi
- tryb życia: gniazdują w ziemi
- pasożyt gniazdowy: Nomada sexfasciata
Melecta albifrons
(brzęcka porobnicówka)
- nierzadka
- czas lotu: marzec – czerwiec
- wielkość: 12-14 mm
- środowisko: piaszczyste, gliniaste tereny
- tryb życia: pasożyt gniazdowy porobnic
Nomada bifasciata
(koczownica wierzbowo-pięciornikowa)
- nierzadka
- czas lotu: kwiecień – czerwiec
- wielkość: 9-12 mm
- środowisko: obrzeża lasów, pola, nasypy, łąki, parki i ogrody
- tryb życia: pasożyt gniazdowy pszczolinki białobrzuchej (Andrena gravida)
Nomada flavopicta
(koczownica spójnicowka)
- pospolita
- czas lotu: lipiec-wrzesień
- wielkość: 8-11 mm
- środowisko: piaszczyste, żwirowe, gliniaste wyrobiska, nasypy, pola
- tryb życia: pasożyt gniazdowy spójnicowatych (Melittidae)
Nomada fucata
(koczownica lucernówka)
- pospolita
- czas lotu: kwiecień-maj, lipiec-sierpień
- wielkość: 8-10 mm
- środowisko: różne siedliska
- tryb życia: pasożyt gniazdowy pszczolinki pospolitej (Andrena flavipes)
Nomada goodeniana
(koczownica żółtoplamka)
- pospolita
- czas lotu: kwiecień-czerwiec
- wielkość: 10-14 mm
- środowisko: różne siedliska
- tryb życia: pasożyt gniazdowy pszczolinek
Oznaczenie owadów:
Darek Ogrodnik