Informacje ogólne

Nazwa gatunku: borówka czarna (Vaccinium myrtillus L.)
Okres kwitnienia: maj-czerwiec; pożytek wczesnoletni
Pożytek: pyłek i nektar
Stanowisko: półcieniste, słoneczne
Gleba: piaszczysta, kwaśna

Wczoraj miałam okazję przejść się po lesie, którego nie odwiedzałam przez dwa tygodnie. Zmiana była oszałamiająca. Buchnęło zielenią, ścielące się kobiercami jagodowiska wypełniały potrzebę napełnienia oczu zielenią.

jagodziska
Każdy zna widok łanów jagód, tzw. jagodzisk (fot. YT Dzikie Pszczoły)
jagoda czarna pokrój
Tylko tegoroczne pędy zakwitają (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Charakterystyka

Borówka czarna zwana też czarną jagodą, należąca do rodziny wrzosowatych (Ericaceae), rośnie w lasach iglastych, a także mieszanych. Podszyt lasów iglastych, polany, obrzeża lasów, to znane nam miejsca, gdzie zbieramy jakże popularne owoce tej krzewinki. Dorasta ona do 60 cm. Rozprzestrzenia się dzięki kłączom, które mogą osiągnąć długość nawet 5 m, a pojedyncza roślina może nawet zajmować parę m2. Roślinka rozrasta się od środka do zewnątrz. Te pędy, które są nad ziemią, są mocno rozgałęzione i wzniesione. Liście jajowate, krótkoogonkowe, jesienią przybierają piękną czerwoną barwę.

borówka czarna kwiat
Czy potrafimy przywołać z pamięci wygląd kwiatu jagody? Kwiatki są bardzo niepozorne, chociaż z bliska można docenić ich urodę (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Kwiaty wyrastają pojedynczo wyłącznie z pędów tegorocznych, zwisają z kątów liści. Kwiaty niepozorne w kolorze różowym i bladoróżowym, kształt mają beczułkowaty. Są zapylane dwojako albo owadopylnie, albo dzięki samozapyleniu. Owocem jest charakterystyczna jagoda, początkowo zielona, z czasem ciemniejąca do koloru ciemnogranatowego czy nawet czarnego, z wierzchu pokryta woskowym nalotem.

trzmielec gajowy
Chwila odpoczynku trzmielca gajowego (Bombus bohemicus) przed dalszym zbiorem nektaru (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Mój spacer po lesie odbywał się po godzinie 16. Temperatura, w okolicach 12 stopni, nie rozpieszczała i dodatkowo delikatnie mżyło. Takie warunki są niestraszne jedynie trzmielom, które oblatywały różowe dzbanuszki pozyskując nektar i nieco pyłku.

trzmiel ziemny
Trzmiele mają pewnie problem z przekwitającymi kwiatami, gdyż przytrzymując się korony kwiatu często razem z nią opadają na dno lasu. Na zdjęciu z siłą grawitacji walczy trzmiel ziemny (Bombus terrestris) (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Borówka czarna, jakie pszczoły ją odwiedzają?

Pszczoły samotnice: Andrena fulva (pszczolinka ruda), Andrena fulvida (pszczolinka podleśna), Andrena lapponica (pszczolinka borówczanka), Osmia inermis (murarka podkamionka), Osmia nigriventris (murarka borówkowa)

Literatura:

  1. Sulborska A., Rośliny Pożytkowe, Wydawnictwo Bee&Honey.
  2. Westrich P., Wildbienen Deutschlands, Stutgart 2018.

Za pomoc w oznaczeniu trzmieli dziękuję Alicji Dubickiej, a Peterowi Senn za oznaczenie motyla.

paśnik oszczepiak
Paśnik oszczepiak (Rheumaptera hastata) jego cykl rozwojowy jest ściśle związany z borówkami, gdyż właśnie na nich żerują gąsienice tego motyla (fot. YT Dzikie Pszczoły)
trzmiel kamiennik
Trzmiel kamiennik (Bombus lapidarius) pogoda zimna i mokra nie była dla niego argumentem, żeby zostać w gnieździe (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Miłość do przyrody od zawsze była we mnie. Dzięki Tacie skupiła się na dzikich pszczołach. Wspólna pasja upowszechniania wiedzy o roślinach pokarmowych pszczół znalazła swój wyraz w prowadzeniu Kanału YT Dzikie Pszczoły. Na stronie zaś tworzę dział Rośliny dla pszczół i wspieram Alicję w upowszechnianiu wiedzy o trzmielach. Opublikowane artykuły

Napisz komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.