Informacje ogólne
Nazwa gatunku: chaber górski (Centaurea montana L.)
Okres kwitnienia: maj-czerwiec; pożytek wczesnoletni
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne, półcieniste
Gleba: gliniasta, przepuszczalna
Charakterystyka
Chaber górski, bylina ta w warunkach naturalnych występuje w… górach 🙂 rośnie na stokach, w górskich lasach, a także na halach i łąkach. Jednak coraz częściej chabra górskiego zaczynamy spotykać w ogrodach niż na górskich stokach.
Ten przedstawiciel astrowatych tworzy podziemne rozłogi. Roślina dorasta do 60-70 cm, pokrój jest wzniesiony, łodyga jest filcowato owłosiona i gęsto ulistniona. Liście mają kształt jajowatolancetowaty, spód filcowany.
Kwiatostany to duże koszyczki o średnicy około 6 cm, kwiaty brzeżne lejkowate, centralne rurkowate. Podobnie jak u innych chabrów, kwiaty lejkowate pełnią wyłącznie rolę powabni i nie produkują pożytku. Kwiaty brzeżne są w kolorze niebieskofioletowym. Pożytek pyłkowy i nektarowy zapewniają purpurowe kwiaty rurkowate. Roślina kwitnie w maju i czerwcu, jednak przycięcie rośliny powoduje, że może ona ponownie zakwitnąć w sierpniu. Godna uwagi jest też piękna okrywa koszyczka, gdzie prawie czarne frędzelki kontrastują z zielenią łusek.
U astrowatych w kwiatostanach o typie koszyczka nieustannie rosną nowe kwiaty. Te które są najstarsze znajdują się na krawędziach koszyczka, a te które są najmłodsze będą najbliżej centrum.
Trzmiel rudy (Bombus pascuorum) niech się strzeże. Mrówki, które często patrolują „swoje” chabry mogą dać się weznaki. Warto też zwrócić uwagę nie tylko na kwiatostan, ale również na urodziwą kontrastową okrywę koszyczka Samiec miesierki długowłosej zgłosił się do chabra górskiego po potrzebną dawkę węglowodanów w postaci nekatru Smuklik sześciopasy (Halictus sexcinctus)
Chaber górski przyciąga wzrok
Z pewnością chaber górski może stać się piękną ozdobą naszego ogrodu. Warto zwrócić uwagę, że jest odporny na mróz, dobrze będzie mu na stanowisku słonecznym, ewentualnie w półcieniu i szczególnie doceni glebę piaszczysto gliniastą, choć również innej jest gotów dać szansę. Rozmnażanie może odbywać się przez wysiew nasion, a w sierpniu zaś można starsze roślin rozmnażać przez podział.
Chaber górski, jakie pszczoły go odwiedzają?
Pszczoły samotnice przylatujące po pyłek: Lasioglossum calceatum (pseudosmuklik pospolity)
Za oznaczenie pszczół samotnic dzikękuję Darkowi Ogrodnikowi, za oznaczenie motyla dziękuję p. Peterowi Senn.
Literatura:
- Sulborska A., Rośliny Pożytkowe, Wydawnictwo Bee&Honey.
- Westrich P., Wildbienen Deutschlands, Stutgart 2018.