Pszczolinka czarnogłowa (Andrena bicolor) to wszędobylska pszczoła. Występuje w różnych siedliskach, odwiedza kwiaty wielu roślin, bywa częstym gościem przydomowych ogrodów.
Pszczolinka czarnogłowa (Andrena bicolor) – podstawowe dane*
* Dział dotyczący oznaczania przygotowany we współpracy z Darkiem Ogrodnikiem, który oznacza żądłówki na Dzikich zapylaczach. Sekcja ta ma na celu ułatwienie amatorskiej obserwacji pszczół.
Nazwa gatunkowa: | pszczolinka czarnogłowa (Andrena bicolor) |
Rodzina: | pszczolinkowate Andrenidae |
Rodzaj: | pszczolinka Andrena |
Liczebność: | pospolita |
Występowanie: | szeroko rozpowszechniona; ogrody, parki, występuje w wielu siedliskach |
Wielkość: | samica 9-11 mm, samiec 6-9 mm |
Czas lotu: | dwa pokolenia: marzec-maj, czerwiec-sierpień |
Gniazdowanie: | w ziemi |
Źródło pyłku: | szeroko polilektyczny |
Pasożyt gniazdowy: | koczownica podbiałówka (Nomada fabriciana) |
Charakterystyczne cechy: | samica: głowa pokryta czarnymi włoskami, tułów na górze rudo owłosiony, a po bokach w dolnej połowie z czarnymi włosami, przepaski na 3 pierwszych tergitach niezbyt gęste, z odstających rudawych włosów, Tylne golenie czarne z pomarańczowymi szczoteczkami |
Gniazdowanie
To gatunek, który spotykam prawie zawsze i wszędzie. Nic dziwnego, bo nie jest wymagający. Występuje praktycznie we wszystkich siedliskach i brak mu preferencji do rodzaju gleby, w której gniazduje. Samice obserwuje się od marca, po czym ich liczebność spada do początku czerwca. Pokolenie letnie lata do sierpnia. Pszczoła gniazduje w samodzielnie wykopanych gniazdach w słabo porośniętej ziemi. Tunele mogą osiągać nawet do metra głębokości. Po ukończeniu gniazda, wejście główne i boczne przejścia, są zasypywane ziemią.
Odwiedzane kwiaty
Wśród dzikich pszczół można znaleźć takie, które odwiedzają szerokie spektrum kwiatów w celu zebrania pyłku, a także takie które związane są z rodzajem czy rodziną roślin. Pszczolinkę czarnogłową (Andrena bicolor) można go znaleźć na kwiatach roślin wielu rodzin. Wiosną, jak innych gatunków pojawiających się o tej porze roku, najlepiej szukać na kwitnących wierzbach, mniszkach. Pokolenie letnie najczęściej spotkać można na dzwonkach. To zamiłowanie pszczolinki czarnogłowej do dzwonków postanowili zbadać naukowcy, sprawdzając czy aby nie jest tak, że drugie pokolenie jest wyspecjalizowane w zbiorze pyłku z tej rośliny. Jednak hodowla wykazała, że zarówno larwy pierwszego pokolenia rozwijały się dobrze na dzwonku pokrzywolistnym, jak drugiego na mniszku lekarskim.
We Francji wykazano, że samce pszczolinki czarnogłowej (Andrena bicolor) są zapylaczami stroczyka Ophrys massiliensis.
Pasożyt gniazdowy
Znanym pasożytem gniazdowym pszczolinki czarnogłowej (Andrena bicolor) jest koczownica podbiałówka (Nomada fabriciana). To pszczoła-kukułka, która nie buduje samodzielnie gniazd podrzucając swoje jaja do gniazd innych pszczół.
Na zakończenie
To dobra pora by zajrzeć do dzwonków i poszukać tam pszczolinki czarnogłowej (Andrena bicolor), bo gatunek ten właśnie ma czas lotów. Do dzwonków warto zaglądać również z innego powodu – żeby zobaczyć tam wieczorem i w czas niepogody, jak śpią dzikie pszczoły. Udanych obserwacji!
Oznaczenie owadów: Darek Ogrodnik
Źródła i dodatkowa lektura
- Vereecken N.J., Patiny S., Patrolling males of Andrena bicolor F. (Hymenoptera, Andrenidae) as pollinators of Ophrys massiliensis VIGLIONE & VÉLA, Natura/. belges 87 (Orchid. 1 9) (2006), s. 63-68.
- Milet‑Pinheiro P., Herz K., Dötter S., Ayasse M., Host choice in a bivoltine bee: how sensory constraints shape innate foraging behaviors, BMC Ecol (2016).
2 komentarze
Witam
Właśnie przed chwilą skończyłem i pozwolę sobie do tematu dołożyć swoje dwa grosze
PSZCZÓŁKI 2023 07 15 / 28
Co jedna to pszczółka ciekawsza
Mniejsze większe i miodowe
We wszystkich natura poznawcza
Do ciężkiej pracy wszystkie gotowe
Ślaz sobie dziwnie upodobały
Nie tylko nektar zbierając
W liściach wzorki powycinały
Budulca do chaty szukając
Jakoś trzeba choćby pomieszkiwać
O następne pokolenia się starając
Zagajniki i łąki nieustannie przeszukiwać
Degustacji nektaru się oddając
Różne kolory i wielkości
Takoż i różne upodobania
Ledwo na jednym kwiecie zagości
Już do kolejnego berka gania
Czasami właśnie tak to wygląda
Jakby dzieci się zabawiały
Jeden kwiat odwiedza na drugi zagląda
A te barwą i aromatem je kusiły
Motyle też się do zabawy włączają
I robi się bardziej kolorowo
Skrzydełka tęczowo migają
Działając zapewne zespołowo
A słońce kwiaty dopieszcza
Jakby smakołyków im dodając
Człowiek z wrażenia oczy wytrzeszcza
Za ruchami owadów nienadążając
I nagle ktoś łąkę kosi
Na jej małych mieszkańców nie zważając
Kto zdąży w górę się unosi
W popłochu uciekając
W nagim trawniku nic nie widzę
Ani piękna ani ekonomii
Praktycznie za ludzi się wstydzę
Dlaczego człowiek za brzydotą goni
Łąki kwietne takie wspaniałe
Byłyby ozdobą parku każdego
Ale niestety do ziemi wygalane
Nie mają dla mnie sensu żadnego
JAN JÓZEF ŁOZIŃSK
Pozdrawiam serdecznie miłego weekendu życząc i na kolejne wieści z magicznego świata przyrody czekając
!!!! Dziękuję za to piękne i niezwykłe dopełnienie artykułu.
Serdecznie pozdrawiam