Świerzbnica polna (Knautia arvensis J. M. Coult.)

Informacje ogólne

Okres kwitnienia: maj-wrzesień; pożytek wczesnoletni

Pożytek: nektar i pyłek

Stanowisko: słoneczne

Gleba: żyzna, zasobna w składniki pokarmowe

Opis

Świerzbnica polna to rodzima, pospolita roślina występująca na skrajach lasów, w zaroślach, przydrożach. Można ją też spotkań na suchych i średnio wilgotnych łąkach. Wysokość między 30-60 cm. Liście są matowe i szarozielone liście liczne na dole, w górnej części jest ich mniejsza ilość. Główka kwiatostanowa wielkości 2-4 cm jest zbudowana kwiatów usytuowanych na brzegu, które są większe od tych położonych w centralnej części. Kwiatostany rośliny są w kolorze różowym, rzadziej białym. Ciekawą informację dotyczącą budowy rośliny podaje w swojej książce (Rośliny pożytkowe) Aneta Sulborska. Kwiaty świerzbnicy są różnosłupkowe.

Oznacza to, że niektóre kwiaty w kwiatostanie są krótkoszyjkowe (mają krótkie szyjki słupków i wysoko osadzone pręciki), a inne długoszyjkowe (słupki z długimi szyjkami i nisko osadzone pręciki).

Pokryty włoskami orzeszek jest owocem świerzbnicy, wysiew tychże owoców jest sposobem rozmnożenia tej rośliny.

Świerzbnica jest obficie nektarującą rośliną, tym większa jej wartość, gdyż nektar jest wydzielany także w czasie suszy, co nie jest powszechnym zjawiskiem. Ciekawostką dotyczącą tej rośliny jest jej związek z gatunkiem pszczoły samotnicy, pszczolinki świerzbnicówki. Występowanie tej pszczoły ściśle jest związane z obecnością świerzbnicy polnej, gdyż wyłącznie z tego kwiatu (i driakwi) będzie pobierać pyłek i nektar.

Pszczolinka świerzbnicówka *(Andrena hattorfiana)* na świerzbnicy polnej z pięknym różowym pyłkiem na trzeciej parze nóg (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Jakie owady spotkamy na świerzbnicy polnej?

Na kwiatach możemy spotkać niesamowitą galerię różnych owadów, w tym:

pszczoły samotnice: Andrena hattorfiana (pszczolinka świerzbnicówka), Halictus sexcinctus (smuklik sześciopasy), Halictus quadricinctus (smuklik wielki), Megachile maritima (miesierka wielka),

trzmiele: Bombus pascuorum (trzmiel rudy), Bombus pratorum (trzmiel leśny), Bombus semenoviellus (trzmiel wschodni), Bombus veteranus (trzmiel szary),

trzmielce: Psithyrus bohemicus (trzmielec gajowy), Psithyrus campestris (trzmielec żółty), Psithyrus sylvestris (trzmielec leśny), Psithyrus vestalis (trzmielec ziemny)

oraz Apis mellifera (pszczoła miodna).

Ulubiona roślina

W tym roku świerzbnica polna dołączyła do moich ulubionych roślin pożytkowych. Spacer w lesie i obserwacja spokojnie pasących się trzmieli i trzmielców był pięknym widokiem. Na jednym kwiatostanie wielkości około 3 cm potrafiło się zmieścić trzy trzmiele i dwa chrząszcze. Ścieżka wzdłuż, której kwitły świerzbnice w tamtym czasie stała się moją ulubioną i zawsze „traciłam” tam dobrą chwilę obserwując, co dzieje się na kwiatach. Polecam ten stan 🙂

Literatura: