Informacje ogólne
Nazwa gatunku: niezapominajka (Myosotis L.)
Okres kwitnienia: maj-lipiec (niektóre gatunki kwitną do września); pożytek wczesnoletni
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne, półcieniste
Gleba: wilgotna, próchnicza
Charakterystyka
Wobec niezapominajek czuję się bezradna, dlatego pozwalam sobie wszystkie 13 gatunków, dziko rosnących w Polsce niezapominajek, wrzucić do jednego niezapominajkowego worka. To co czyni mnie bezradną, to oczywiście problem z rozróżnieniem gatunków, dlatego rozprawię się z nimi wszystkimi, czyli całym rodzajem (polskimi gatunkami) przy pomocy jednego wpisu.
Rzadko wspominam o nazwach roślin i ich pochodzeniu, ale przy niezapominajce zrobię wyjątek, gdyż jej łacińska nazwa Myosotis oznacza mysie uszko, pięknie prawda?
W Polsce, ten członek rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae), jest spotykany na stanowiskach naturalnych w dość zróżnicowanych miejscach. Decydują o tym preferencje danego gatunku niezapominajki – w przypadku niezapominajki błotnej, będą to brzegi wód, wilgotne łąki. W przypadku drugiego najczęściej występującego w Polsce gatunku, czyli niezapominajki leśnej, są to lasy liściaste oraz zarośla.
Część podziemną stanowi kłącze, pęd, który z niego wyrasta może dorastać do 60 cm wysokości. Niezapominajki są roślinami jednorocznymi lub dwuletnimi, niektóre źródła podają, że mogą również być wieloletnie. Łodyga jest owłosiona, ale również może być naga. Pojedyncze liście na łodydze wyrastają skrętolegle, głównie są o kształcie lancetowatopodługowatym. Liście są całobrzegie, siedzące.
Kwiatostany w typie skrętek, które w trakcie kwitnienia się wydłużają. Korona kwiatu to pięć zrośniętych płatków, które przeważnie są w kolorze niebieskim, rzadziej białym lub różowym. Średnica kwiatów to 5-8 mm. Pąki kwiatowe przed rozkwitnięciem są w kolorze różowym. Kolor żółty przy wylocie rurki kwiatu, to pięć wskaźników nektaru, zwane są osklepkami i właśnie niezapominajki są roślinami, na których można jest wyraźnie zaobserwować. Rolą osklepek jest przy tak otwartej budowie kwiatu niedopuszczenie do wypłukania nektaru przez rosę lub w czasie deszczu .
Niezapominajka – najmniejsze ziarna pyłku
Ciekawostkę stanowi fakt, że niezapominajki wytwarzają pyłek, którego ziarna są jednymi z najmniejszych w świecie roślin. Ich wielkość to 3-10 μm (mikrometr), czyli trzytysięczne milimetra. (Sulborska s. 269)
Niezapominajkę ze względu na to, że półcień jej nie przeszkadza można sadzić pod drzewami lub krzewami. A niezapominajkę błotną, która lubi glebę nieco cięższą, gliniastą i wilgotną, można posadzić przy ogrodowej sadzawce. Lubią niezapominajki raczej gleby ubogie i nie należy ich nawozić (wystarczy raz w roku), gdyż mogą zapadać na choroby grzybowe.
Literatura:
- Fletcher N., Kieszonkowy atlas kwiatów dziko rosnących, Wydawnictwo Solis.
- Sulborska A., Rośliny Pożytkowe, Wydawnictwo Bee&Honey.
