Żarnowiec miotlasty – Cytisus scoparius L.

Informacje ogólne

Nazwa gatunku: żarnowiec miotlasty (Cytisus scoparius L.)
Okres kwitnienia: maj-czerwiec; pożytek wiosenny
Pokarm: pyłek
Stanowisko: słoneczne
Gleba: piaszczysta, żwirowa

Charakterystyka

Żarnowiec miotlasty, przedstawiciel rodziny bobowatych (Fabaceae), którego obecność uatrakcyjni wszelkie miejsca suche, nasłonecznione i osłonięte od wiatru. Dlatego moża spotkać go w porębach leśnych, wrzosowiskach na skrajach borów sosnowych. Bywa wykorzystywany do umacniania skarp.

Krzew ten rośnie często w skupiskach. Dorasta do około 2m. Łodyga kanciasta, przez większość roku, także zimą, możemy cieszyć się zielonym kolorem pędów, które są mocno rozgałęzione, na wierzchołkach można z rzadka dostrzec listki. Są one drobne, trójlistkowe. Kwiaty motylkowe, żółte, rosną w kątach liści na prawie całej długości pędu. Zaś owocem tego krzewu jest strąk wielkości około 5 cm. Gdy jest on młody pod palcami możemy wyczuć jego jedwabistą powierzchnię. Następnie nim pęknie, by rozsypać nasiona, stanie się barwy brunatnej.

Żarnowiec znalazł uznanie w oczach wielu osób, które szukały krzewów pięknie wyglądających, ale na trudne warunki. Wobec takich oczekiwań żarnowiec miotlasty sprawdza się w 100% . Ponieważ kwitnie niesamowicie obficie, a ciężkie warunki glebowe (jedynie nie odpowiada mu gleba wapienna) są raczej zachętą dla niego 🙂

Kwiaty z efektem „WOW”

Pamiętam, kiedy oglądałam film o żarnowcu, zastanowiło mnie, jak wygląda eksplozja kwiatu, którego efektem jest owad opyłkowany od góry do dołu. Teoretycznie wiedziałam, że przed kontaktem z owadem kwiat pozostaje „zamknięty”. Oznacza to, że pręciki i słupek nim zostaną uwolnione, są napięte i uwięzione w części kwiatu zwanej „łódeczką”. W momencie, kiedy owad usiądzie na owej łódeczce następuje „zwolnienie blokady” i kwiat dynamicznie się otwiera, obsypując pszczołę pyłkiem. Byłam ciekawa tej obserwacji w naturze. Kiedy kwitły na pobliskim nasypie kolejowym żarnowce udałam się tam, aby „pobawić się” w pszczołę. Wywarłam nacisk palcem w miejscu, gdzie zwykle siadają owady, a kwiat żarnowca, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki obsypał mój palec pyłkiem. Dlatego zaświadczam, empirycznie doświadczyłam owej eksplozji, przeżyłam, aby Wam o tym opowiedzieć 🙂 Zachęcam do posadzenia żarnowca oraz własnych obserwacji i eksperymentów. Bezsprzecznie jest to zarówno roślina dla pszczół i dla ludzi, gdyż umożliwia im ciekawe przyrodnicze odkrycia.

Żarnowiec i pszczoły

Zwykle gdy obserwuję ten krzew, widzę na nim pracujące trzmiele. Jednak od czasu do czasu zdarza się spotkań też inne gatunki pszczół. I tak do tej pory udało mi się spotkać pszczoły z rodzaju miesierka, pseudosmuklik oraz pszczolinka. Są to raczej większe gatunki pszczół, na kwiatach też można obserwować pszczoły miodne, jej pokaźnych gabarytów też nie można odmówić. Ciężar tych pszczół jest wystarczający do zwolnienia blokady i otworzenia się kwiatu z jego pyłkowymi dobrociami.

Żarnowiec miotlasty, jakie pszczoły go odwiedzają ?

Pszczoły samotne przylatujące po pyłek: Osmia bicolor (murarka leśna), Megachile circumcincta (miesierka długowłosa)

Literatura:

Pogorzelec M., Atlas roślin miododajnych, Wydawnictwo Dragon.