Mamrzyca północna to mała kolorowa pszczoła, dość łatwa do rozpoznania w terenie. Podobne do niej gatunki są rzadkie, więc ryzyko pomylenia jej z czymś innym jest niskie. Aczkolwiek należy mieć w pamięci, że jest taka możliwość 😉
Wygląd
Kontrastowe ubarwienie sprawia, że jest charakterystyczna i łatwa do zauważenia. Chociaż przy małym rozmiarze – 5-7 mm – trzeba dobrze takiej pszczoły poszukać. Osobniki obu płci mają liczne plamy białych spilśnionych włosków. Ubarwienie samca i samicy różni się nieznacznie tym, że u samicy przeważa kolor czerwony.
Po niemiecku nazwa brzmi „Filzbienen”, czyli „pszczoła filcowa”, co zapewne nawiązuje do białych włosków, którymi pokryta jest pszczoła.
Tryb życia
Mamrzyca północna (Epeolus variegatus) prowadzi tryb życia, który w ludzkiej ocenie może wydawać się niewłaściwy. Otóż jest pszczołą kleptopasożytniczą. Pasożytuje w gniazdach lepiarek, jak np. lepiarka jedwabniczka (Colletes daviesanus), lepiarka kocankowa (Colletes fodiens), Colletes similis. Szczegóły dotyczące składania jaj oraz jej rozwoju larwalnego nie zostały jeszcze poznane.
Gdzie można ją spotkać?
Ze względu na gospodarzy, u których gniazduje, mamrzyca północna (Epeolus variegatus) związana jest z piaszczystymi, glinianymi siedliskami, obszarami ruderalnymi, parkami, ogrodami. Lata od lipca do września. W ciągu roku pojawia się jedno pokolenie.
Odwiedzane kwiaty
Najczęściej spotkać ją można na starcu jakubku, ale odwiedza też chętnie kwiaty innych roślin, jak krwawnik, jaskier rozłogowy, ostrożeń polny, brodawnik, goryczel, macierzanka, dzika marchew, wrotycz pospolity czy koniczyna polna.
Mamrzyca północna (Epeolus variegatus) – urocze maleństwo
Ten rok w moim ogródku był obfity w mamrzyce, jednak to w zeszłym roku miałam przyjemność spotkać ją w chłodny dzień i obejrzeć dokładnie biorąc do ręki. Chyba właśnie wtedy skradła mi serce ta nietypowo wyglądająca pszczoła.
Jak można pomóc tej pszczole?
W przypadku tego gatunku ważne jest utrzymanie siedlisk gospodarza, czyli pszczół z rodziny lepiarkowatych, oraz zapewnienie bazy pokarmowej (odwiedzane kwiaty wymienione są w artykule). O tym, jak pomóc pszczołom gniazdującym w ziemi, można przeczytać tutaj.
Źródła i dodatkowa lektura:
1. S.J. Falk, Field Guide to the Bees of Great Britain and Ireland, London 2016.
2. Paul Westrich: Wildbienen Deutschlands, Stuttgart 2018.
3. H. Wiesbauer, Wilde Bienen: Biologie – Lebensraumdynamik am Beispiel Österreichs – Artenporträts, Stuttgart 2017.
4. Heiko Bellmann, Błonkówki. Przewodnik entomologa, Warszawa 2011.
Oznaczenie owadów:
Darek Ogrodnik
