Złocień (jastrun) właściwy – Leucanthemum vulgare Lam.

Informacje ogólne

Nazwa gatunku: złocień (jastrun) właściwy (Leucanthemum vulgare Lam.)
Okres kwitnienia: czerwiec-sierpień; pożytek pełni lata
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne
Gleba: małe wymagania glebowe

Moje miasto Gdańsk z lepszym bądź gorszym skutkiem realizuje pomysł kwietnych łąk. Jedną z nich założono w Parku Regana. Oblicze tej łąki obecnie nie reprezentuje się zbyt okazale, ale w ramach pozostałości po wysiewie roślin, pojawiły się różne gatunki flory, których do tej pory tam nie było. Jednym z nich był złocień właściwy, innym koniczyna inkarnatka. Rośliny już same sobie radzą wysiewając nasiona, a ja przychodzę tam, aby podglądać dzikich zapylaczy.

Charakterystyka

Złocień właściwy, jest też nazywany jastrunem właściwym, pochodzi z rodziny astrowatych (Asteraceae) i jest rośliną wieloletnią. Jej naturalne siedliska stanowią łąki, zarośla, przydroża, brzegi lasów, pojawia się również na nieużytkach i nasypach.

Łodyga jest wzniesiona, pojedyncza lub rozgałęziająca się, jej wysokość jest cechą bardzo zmienną, są egzemplarze, które mają zaledwie 20 cm wysokości, a inne dorastają nawet do 100 cm. W górze pęd jest bezlistny lub tylko nieznacznie ulistniony. Roślina wykształca liście odziomkowe ogonkowe, o jajowatym kształcie i grubo karbowanym brzegu. Liście łodygowe skrętloegłe, podługowate, siedzące, nieregularnie ząbkowane.

Na szczycie pędu wyrasta jeden kwiatostan o średnicy do 6 cm, jest on złożony z kwiatów brzeżnych języczkowych w kolorze białym oraz kwiatów rurkowatych o żółtej barwie. Kwiaty wewnętrzne dojrzewają od krawędzi w kierunku środka.

Złocień jest kapitalną rośliną do ogrodów, nie ma szczególnych wymagań glebowych i jest mrozoodporna. Rozmnażać roślinę można przez podział kępy, tę czynność najlepiej zaplanować na jesień, innym sposobem jest wysiew nasion. Gdy roślina przekwitnie należy ściąć kwiatostany, a jesienią przycinamy całą roślinę. Kolejny sezon roślina rozpocznie wytwarzając pędy z podziemnych kłączy.

Złocień czy rumianek – jak odróżnić?

Jastrun bywa mylony z rumiankiem pospolitym czy maruną bezwonną. Dlatego warto zwrócić na liście łodygowe, które u rumianku są pierzastodzielne, a u złocienia podługowate o ząbkowanym brzegu. Ta cecha z pewnością łatwo i szybko pomoże rozstrzygnąć z jakim gatunkeim mamy do czynienia. Dodatkowo rumianek ma niższy pokrój, chociaż jeżeli np. jakiś konkretny okaz jastruna ma 40 cm, to nie możemy zdawać się wyłącznię na tę cechę diagnostyczną.

Złocień (jastrun) właściwy, jakie pszczoły go odwiedzają?

Pszczoły samotne przylatujące po pyłek: Andrena flavipes (pszczolinka pospolita), Andrena schencki (pszczolinka czerwienica), Colletes daviesanus (lepiarka jedwabniczka), Halictus maculatus (smuklik plamisty), Halictus rubicundus (smuklik rdzawonogi), Halictus tumulorum (smuklik koniczynowiec), Hylaeus nigritus (samotka czarna), Lasioglossum calceatum (pseudosmuklik pospolity), Lasioglossum leucozonium, Lasioglossum laevigatum, Lasioglossum malachurum, Lasioglossum morio (pseudosmuklik przetacznikowiec), Lasioglossum nitidulum (pseudosmuklik miedziak), Lasioglossum parvulum, Lasioglossum pauxillum, Lasioglossum politum, Lasioglossum villosulum, Lasioglossum xanthopus (pseudosmuklik fabownikowiec), Lasioglossum zonulum

Literatura:

1. Fletcher N., Kieszonkowy atlas kwiatów dziko rosnących, Wydawnictwo Solis.
2. Nawara Z., Rośliny łąkowe, Warszawa 2006.
3. Westrich P., Wildbienen Deutschlands, Stutgart 2018.