Informacje ogólne
Nazwa gatunku: jasnota gajowiec (Lamium galeobdolon (L.) Crantz)
Okres kwitnienia: kwiecień-czerwiec; pożytek wiosenny
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne, półcieniste
Gleba: gliniasta, wilgotna, próchnicza
Nie ma nic przyjemniejszego niż wiosenny spacer, zwłaszcza w lesie liściastym, kiedy drzewa jeszcze nie okryły się świeżymi liśćmi. Gdyż wtedy w najniższym piętrze lasu dzieją się wiosenne cuda. Ścielą się kobierce leśnych kwiatów, wykorzystując swoją szansę i dostęp do słońca. I te ptaki, i ten śpiew… Jasnota gajowiec jest właśnie jedną z wiosennych roślin, którą możemy spotkać w lasach, część osób może znać ją pod nazwą gajowiec żółty. Pozostaje tylko czekać na wiosnę i następnie ruszyć na spacer, aby zachwycić się pięknem budzącej przyrody. Dlatego w tak zwanym między czasie zapraszam na taki spacer, który odbyłam jakiś czas temu…
Fiołek wonny Jasnota purpurowa Wiśnia ptasia Zawilec gajowy Zawilec gajowy Ziarnopłon wiosenny Kos zwyczajny, czyli jeden z najpiękniejszych leśnych głosów…
Charakterystyka
Jasnota gajowiec jest rośliną wieloletnią, należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Można ją spotkać w cienistych lasach liściastych, w zagajnikach i zaroślach. Opisywałam już moje spotkania z innymi bliskimi członkami tej rodziny roślin, czyli jasnotą białą i jasnotą purpurową, a przede mną jeszcze snucie opowieści o jasnocie plamistej. Bylina, która jest bohaterką tej opowieści pod ziemią posiada kłącze, nad ziemią zaś pełzające rozłogi, które po kwitnieniu się rozrastają, i to z nich wyrastają kolejne pędy kwiatowe. Dlatego jeśli jasnota gajowiec jest obecna w ogrodach, to głównie w roli rośliny okrywowej, właśnie dzięki owym rozłogom, które pomagają jej szybko i gęsto rozrastać się w dogodnych warunkach.
Dwuwargowa budowa kwiatu Nibyokółki, w których może być od 6 do 10 kiwatów Łączka z jasnotą gajowiec Dobrze widoczne pylniki kryjące się pod górną wargą korony kwiatu
Łodyga podobnie jak u innych gatunków spokrewnionych jest czterokanciasta, dorastająca do 60 cm wysokości, jest pojedyncza, wzniesiona i krótko owłosiona. Liście ułożone naprzeciwlegle, ogonkowe, w kształcie serca, ostro zakończone, nierówno piłkowane. Z wierzchu blaszka ciemnozielona, może mieć z wierzchu srebrzyste plamy. Kwiaty wyrastają w nibyokółkach, który mieści ich od 6 do 10 , są to kwiaty grzbieciste, dwuwargowe. Pod górną wargą są ukryte pylniki i wyrastają na niej długie włoski, zaś dolna warga z pomarańczowym rysunkiem będzie wskazywać owadom drogę do nektaru.
Trzmiel rudy (Bombus pascuorum) dumny przedstawiciel trzmieli długojęzyczkowych, którym ów języczek pozwala eksplorować korony o specyficznej budowie. Trzmiel leśny (Bombus pratorum) z lekka ubrudzony na głowie pyłkiem, może właśnie zapylił tę roślinę.
Albo długi języczek, albo włamanie
Miodniki – skąd pszczoły pozyskują nektar, jest w pobliżu zalążni w głębi korony kwiatu, powoduje, to że tylko trzmiele o długim aparacie ssącym są w stanie się do nich dostać, pozostali amatorzy nektaru muszą korzystać z wygryzionych przez trzmiele otworów, które skracają drogę języczka do nektaru.
Literatura:
- Fletcher N., Kieszonkowy atlas kwiatów dziko rosnących, Wydawnictwo Solis.
- Sulborska A., Rośliny Pożytkowe, Wydawnictwo Bee&Honey.