Informacje ogólne

Nazwa gatunku: jastrzębiec kosmaczek (Hieracium pilosella L.)
Okres kwitnienia: czerwiec-wrzesień; pożytek pełni lata
Pokarm: pyłek i nektar
Stanowisko: słoneczne
Gleba: sucha, piaszczysta

Charakterystyka

Mała-wielka roślina, która karmi małe pszczoły. Mój Tata powiedział o tej roślinie: przyjaciel małych pszczół. Często miałam okazję obserwować niewielkie pszczoły, ich wielkość to około 0,5 cm, gdy biesiadują na kosmaczku. Chociaż biesiadowanie kojarzy się z pewną statecznością, a one pokarm zbierają niezwykle energicznie i po paru sekundach są już na kolejnym kwiatostanie.

jastrzębiec kosmaczek pokrój
Pęd kwiatonośny bezlistny (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Jastrzębiec kosmaczek jest rośliną wieloletnią należącą do rodziny astrowatych (Asteraceae). Spotkać ją możemy na terenach piaszczystych, przydrożach, poboczach, murawach, pastwiskach, suchych zboczach.

Łodyga kosmaczka bez rozgałęzień, prosta i bezlistna. Kutnerowata, oznacza to, że roślinę porastają krótkie, splątane włoski. Może dotyczyć to całej rośliny, czy tylko jej części, jak w przypadku kosmaczka. Na wierzchołku łodygi, której wysokość dorasta do 30 cm, jest kwiatostan. Liście w kolorze niebieskozielonym zebrane są w przyziemne rozetki. Od spodu są filcowane, zaś góra liścia pokryta białymi szczeciniastymi włoskami. Z kątów liści wyrastają cienkie rozłogi, to one pomagają jastrzębcowi się rozrastać. Kwiatostany to cytrynowożółte koszyczki, kwiaty języczkowe, a na ich spodzie czerwone pasma. Koszyczek w rozmiarze o średnicy około 1 cm, kwiatostan zawiera około 100 kwiatów.

jastrzębiec kosmaczek kwiat
Na spodzie kwiatów jastrzębca kosmaczka czerwone paseczki (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Trawnik i dom dla pszczół…

Jeśli planujemy trawnik urozmaicić roślinami dla pszczół, dobrym pomysłem jest zaproszenie właśnie jastrzębca kosmaczka. Często nie jesteśmy w stanie zrezygnować z wygody, jaką daje trawnik, dlatego warto go wzbogacić o gatunki roślin przyjazne pszczołom, np. o mniszka lekarskiego, czy właśnie jastrzębca kosmaczka. Teren, które lubi ta roślina (suchy, piaszczysty) jest często też tym, na którym pszczoły dziko żyjące będą tworzyć swoje gniazda. Dlatego warto się pochylić i cierpliwie poszukać malutkich otworów w ziemi, może uda nam się zauważyć jakiegoś małego mieszkańca tej dziurki.

Mały otwór w ziemi, kto zwróciłby na niego uwagę. Ale chwila cierpliwości, a może wokół tej dziurki zacznie krążyć pszczoła, dla której jest to jej dom (fot. YT Dzikie Pszczoły)
Pseudosmukliki i jastrzębiec kosmaczek
Pseudosmukliki (Lasioglossum sp. ) tłoczą się na kwiatku, ktory ma raptem centymetr średnicy. Skoro kwiatek tak mały, to jak małe muszą być te pszczoły (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Jastrzębiec kosmaczek, jakie pszczoły ją odwiedzają?

Pszczoły samotnice: Andrena minutula (pszczolinka głogowianka), Dasypoda hirtipes (obrostka letnia), Halictus leucaheneus (smuklik), Halictus maculatus (smuklik plamisty), Halictus quadricinctus (smuklik wielki), Halictus rubicundus (smuklik rdzawonogi), Lasioglossum morio (pseudosmuklik przetacznikowiec), Megachile centuncularis (miesierka różówka)

Za oznaczenie pszczół serdecznie dziękuję Darkowi Ogrodnikowi (Darecki)

Warto zobaczyć, jak te małe pszczółki zbierają pyłek z jastrzębca kosmaczka (Hieracium pilosella L.) (źródło YT Kanał Dzikie Pszczoły)
jastrzębiec kosmaczek i andrena fulvago
Pszczolinka brunatnoczarna (Andrena cf. fulvago) i obfity zbiór pyłku (fot. YT Dzikie Pszczoły)
Dzika pszczoła koczownica żółtoplamka (Nomada cf. goodeniana) na jastrzębcu kosmaczku (fot. YT Dzikie Pszczoły)
Nęczyn (Sphecodes sp.) jakiż on maleńki, a to przecież również pszczoła (fot. YT Dzikie Pszczoły)
Pszczolinka jastrzębcowa (Andrena humilis) to kolejna niewielka pszczoła, która korzysta z pożytków kosmaczka (fot. YT Dzikie Pszczoły)
Bez wątpienia naszą galerię warto zwieńczyć zdjęciem pięknego smuklika koniczynowca (Halictus tumulorum) o niesamowitym metalicznym, zielonozłotawym połysku (fot. YT Dzikie Pszczoły)

Miłość do przyrody od zawsze była we mnie. Dzięki Tacie skupiła się na dzikich pszczołach. Wspólna pasja upowszechniania wiedzy o roślinach pokarmowych pszczół znalazła swój wyraz w prowadzeniu Kanału YT Dzikie Pszczoły. Na stronie zaś tworzę dział Rośliny dla pszczół i wspieram Alicję w upowszechnianiu wiedzy o trzmielach. Opublikowane artykuły

2 komentarze

  1. Jastrzębiec kosmaczek został zaproszony przeze mnie do ogrodu aby wypełnić ścieżkę pomiędzy ogrodzeniem a grządką malin. Nie mogłam wjechać tam kosiarką bo za mało miejsca, betonować nie chciałam, a chwasty rosły. Więc kosmaczek był jak objawienie. I do dziś rośnie sobie świetnie na mojej lessowej glebie, zadarnia całkowicie powierzchnię daną mu we władanie. Nie ma żadnych pustych miejsc, szaleje z rozłogami po całej ścieżce. Jak za bardzo wlezie w maliny to krótka piłka i wypad 🙂 Uważam tę roślinkę za bardzo użyteczną, ładną i wartą szerszego rozpropagowania wśród miłośników ogrodów.

Napisz komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.