Informacje ogólne
Nazwa gatunku: chaber nadreński (Centaurea stoebe L.)
Okres kwitnienia: lipiec (czerwiec) – wrzesień; pożytek pełni lata
Pokarm: nektar i pyłek
Stanowisko: słoneczne
Gleba: piaszczysta
Charakterystyka
Chaber nadreński należy do rodziny astrowatych (Asteraceae), to mieszkaniec muraw kserotermicznych. Nie straszne mu jałowe, piaszczyste gleby czy nasypy kolejowe, przydroża i brzegi lasów. W takich przestrzeniach będzie czuł się, jak u siebie. I może się pojawiać w takich miejscach nawet w sporym zagęszczeniu.
Piękna łąka z chabrem nadreński w roli głównej Przydroża kiedyś niesamowite źródło pokarmu i autostrady dla zapylaczy. Dziś chemia, która dostaje się z pól na przydroża pozbawia nas tych pięknych widoków, a pszczół pokarmu. Ta niepozorna roślina daje solidne wsparcie wielu gatunkom pszczół
Jest to roślina dwuletnia, ale niektóre rośliny są bardziej trwałe. Łodyga dorasta do 80 cm, jeżeli jednak roślinę w ogrodzie się podlewa, może ona nawet osiągnąć 2 m. Pęd jest wzniesiony i silnie rozgałęziony, co pozwala go łatwo odróżnić od chabra driakiewnika. Kwiaty pojawiają się na szczytach pędów, zebrane są w koszyczki, a kwitną w kolorze różowofioletowym lub białym. Lubię szczególnie te białe, są takie nie chabrowe 😊
Trzmiel kamiennik (Bombus lapidarius) z uporczywą mrówką, która ma w głowie jakiś plan 🙂 ) Trzmiel drzewny (Bombus hypnorum) Trzmielec ziemny (Bombus vestalis)
Mszyce i mrówki
Stałym gościem wielu gatunków chabrów są mszyce, od tego typu gości również chaber nadreński nie jest wolny. Jednak wystarczy wzdłuż łodygi przeciągnąć palcami, trzymając ją między nimi, aby chociaż na jakiś czas ten problem wyeliminować. Na chabrach też często przyjdzie nam spotykać mrówki, które bronią „swoich” mszycowych-niewolników, przeganiając chętnych do odwiedzin – pszczoły, biedronki.
Wytwarza dużo nasion i dobrze rozsiewa się z samosiewu. Warto obcinać przekwitnięte kwiatostany, aby wydłużyć okres obfitego kwitnienia. Rośliny obecne w ogrodach mają tendencję do pokładania się, dlatego przycięcie chabra na wysokości około metra spowoduje, że będzie się on rozrastał na boki.

Chaber źródło pokarmu
Chaber nadreński jest spośród różnych gatunków chabrów tym dającym najbardziej obfity pożytek zarówno w postaci pyłku jak i nektaru.
Chabry na liście moich ulubionych gatunków zajmują wysoką pozycję. Bogactwo i różnorodność spotykanych na nich dzikich zapylaczy zawsze robi na mnie spore wrażenie. I chociaż literatura podaje, że chaber nadreński może wyjaławiać glebę i utrudniać wzrost innym roślinom, to w moim piaszczystym i jałowym ogrodzie tego nie dostrzegłam 🙂
Porobnica chabrówka (Anthophora bimaculata) Wałczatka (Heriades sp.) Miesierka wielka (Megachile cf. maritima) Miesierka (Megachile sp.) Smuklik wielki (Halictus quadricinctus) Obrostka letnia (Dasypoda hirtipes) Amegilla quadrifasciata (porobnica paskowana) Murarka (Osmia sp.) Na plecach smuklika uformowała się warstwa pyłku, który stworzył swego rodzaju skorupę. Przyznacie, że o dość ciekawym wylądzie 😉
Chaber nadreński, jakie pszczoły go odwiedzają?
Pszczoły samotnice przylatujące po pyłek: Amegilla quadrifasciata (porobnica paskowana), Andrena denticulata (pszczolinka białoczarna), Andrena flavipes (pszczolinka pospolita), Andrena pilipes (pszczolinka brunetka), Ceratina cyanea (rożyca błękitnawa), Dasypoda hirtipes (obrostka letnia), Halictus quadricinctus (smuklik wielki), Halictus sexcinctus (smuklik sześciopasy), Halictus subauratus (smuklik złotawy), Heriades truncorum (wałczatka dwuguzka), Megachile centuncularis (miesierka różówka), Megachile maritima (miesierka wielka)
Literatura:
- Pogorzelec M., Atlas roślin miododajnych, Wydawnictwo Dragon.
- Westrich P., Wildbienen Deutschlands, Stutgart 2018.

